Türkiye Ağaç Bazlı Panel Sektörü olarak mobilya, dekorasyon ve inşaat sektörünün ihtiyacı olan yonga levha (sunta), suntalam, lif levha (MDF), mdflam, laminat parke ve diğer katma değerli ürünleri üretmekteyiz. Ülkemizde kurulu bulunan tüm tesisler “MDF ve Yonga Levha Sanayicileri Derneği” (YOMSAD) çatısı altında faaliyetlerini sürdürmektedir.
Ülkemiz önceki yıllarda levha ihtiyacının %15-20’sini ithalatla karşılamaktaydı. Son 20 yılda yapılan yatırımlarla dünyanın en yeni ve modern tesisleri ülkemize kazandırılmış, bu yatırımların sonucu olarak da levha ithalatı neredeyse sıfırlanmış ve üretimin %20’si de ihraç edilir hale gelmiştir.
Sektörün Dünya ve Avrupa sıralamasındaki yeri ülkemizin gurur kaynağıdır.MDF özelinde Dünyada 2. büyük oyuncu olan sektörümüz 13 milyon m3/yıl toplam üretim kapasitesi ile dünyanın 3. büyük levha üreticisidir. MDF ve yonga levhada dünya üretiminin %5’ini, laminat parkede ise %10’unu, MDF ve Yonga Levha Sanayicileri Derneği üyeleri olarak bizler üretmekteyiz. Ayrıca dernek üyelerimiz,yerli ve milli özelliği ile mobilya sektörünün rekabet gücünün artmasına doğrudan katkı sağlamaktadır. Orman Ürünleri ve Mobilya sektörleri 10 milyar Dolar sektör büyüklüğüne sahiptir. Bununla birlikte 3,5 milyar Dolar ihracat gerçekleştirerek cari fazla vermekte ve 1 milyon kişiye istihdam sağlamaktadır.
Ülkemizde ve dünyada yaşanan pandemi süreci mobilya talebini artırmıştır. Evde daha çok zaman geçirilmesi ile evlerde özellikle mobilya ürünlerine yönelik farkındalığın artması ve diğer harcamaların (seyahat, yemek, vb.) azalması, bu talebi tetiklemiştir. Bu durum birçok ülkede Ağaç Bazlı Panel ürünlerinin arzının, talebi dönemsel olarak karşılayamaz duruma gelmesine sebep olmuştur. İlave olarak da Türkiye’nin rekabetçi kur avantajı ve Uzak Doğu’nun kırılan tedarik zinciri ile birlikte ülkemizin mobilya ihracatı artmaktadır. Bu da ilave bir talep oluşturmaktadır.
Pandemi koşullarına rağmen ağaç sektörü, 2020 yılı boyunca bir dizi riski üstlenerek tam kapasiteye yakın çalışmış olup, TCMB verilerine göre ortalama %80 kapasite kullanımına ulaşmıştır. Buna karşın aynı dönemde Türkiye imalat sanayinin kapasite kullanım oranı ortalaması %72, mobilya sektörünün ise %66 olmuştur.
Son dönemde bahsi geçen arz-talep dengesizliği kullanılarak;sektörümüzün ağırlıklı ihracat yaptığı, iç piyasaya az ürün verdiği ve yüksek fiyat artışları uyguladığışeklinde ithamlarda bulunulmakta ve çeşitli kamu kurumlarına sektörümüz şikâyet edilmektedir.
Ülkemizde üretilen yonga levha ve MDF’nin yaklaşık % 80’i iç piyasaya verilmektedir. 2020 yılında bir önceki yıla göre yaklaşık 300 bin m3 fazla ihracat yapılmasına karşılık sektörümüzde 850 bin m3 (AGT 450 bin m3 MDF, Starwood 400 bin m3 Yonga Levha) yeni kapasite devreye girmiştir. Bununla birlikte 2021 yılının Mart ayında 800 bin m3 kapasiteli iki tesisimiz (Kastamonu Entegre 480 bin m3 Yonga Levha, Çamsan Ordu 320 bin m3 MDF) daha devreye girecektir. Aynı zamanda 2018 yılında konkordato ilan eden Yıldız Sunta MDF tesisleri de Mayıs ayında ilave 600.000 m3 lük kapasite ile Yıldız Entegre tarafından devreye alınacaktır.
Sonuç olarak, sektörümüz 2020 yılında iç piyasaya bir önceki yıla göre daha çok ürün vermiştir ve yeni yatırımlarla birlikte de arzı artırmaktadır. Dolayısıyla sektörün iç piyasaya az ürün verdiği iddialarıtamamen asılsızdır. Aksine iç piyasadaki ihtiyaçların acilen karşılanması hususunda dernek olarak tavsiye kararımız tüm üyelerimize bildirilmiştir.
Ayrıca son dönemlerde sektörümüzdeki mamul satış fiyatları ile ilgili, bazı mobilya sektör temsilcilerinin yanlış bilgilendirmeleri üyelerimiz tarafından üzüntüyle karşılanmaktadır. Aşağıda detaylarıyla açıklandığı gibi bu konuda dile getirilen iddialar da tamamen asılsızdır.
Son dönemde sıkça gündeme gelen MDF fiyat artışlarına bakıldığında, sektörde 01.01.2019 tarihi ile 01.02.2021 tarihleri arasında yaklaşık %17 fiyat artışı yapılmıştır. Bu fiyatlar listeler bazında ispatlanabilir ve açıklanabilir durumdadır.
Buna karşılık ana hammaddemiz olan odun ile ilgili olarak, Orman Genel Müdürlüğü’nün tahsisli lif yonga ve talaş odunu fiyatları 2019 yılı başında %29, 2020 yılı başında %14 ve 2021 yılı başında %15 oranında artış göstermiştir. Buna göre odun fiyatları kümülatif olarak %69 artarken; standart 18 mm ham MDF ürününün üretici fiyatı 2019 yılı başından bugüne kadar sadece %17 artmıştır. 2019 Ocak ayından bugüne kümülatif olarak döviz kurları %30-40 bandında artış gösterirken, Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi ve Tüketici Fiyat Endeksi ortalamasındaki artış %67, Asgari Ücret’teki artış %76 düzeyinde olmuştur.
Son dönemde Pandemiye bağlı dönemsel talep artışından kaynaklanan arz eksikliği piyasada üretici firmalardan kaynaklanmayan fiyat hareketlerine neden olmuş olabilir.
Üyelerimizin ürettiği ürünler iki yolla kullanıcılara ulaşmaktadır;
- Üyelerimizden doğrudan alım yapan büyük üreticiler
- Bayiler aracılığıyla alım yapan orta ve küçük üreticiler
Anladığımız kadarıyla fiyat artışı şikâyetleri ağırlıklı olarak fiyatlama yapısını tam olarak bilemediğimiz bayiler üzerinden gerçekleşen alımlardan kaynaklanmaktadır. Bahsi geçen fiyat hareketleri, ticaretin, derneğimiz üyesi üretici firmalar üzerinden yürüyen ana omurgasıyla alakalı değildir. Daha ziyade bayiler ve alt bayiler arası yüzeysel miktarlarda gerçekleşen, ana tedarik rakamlarını etkilemeyecek köpük hareketler olduğunu değerlendiriyoruz.
Bu bilgiler ışığında sektörümüz hakkında oluşturulmaya çalışılan olumsuz algının giderilmesi hususunda kıymetli desteklerinizi bekliyoruz.
Saygılarımla,
Haluk Yıldız
MDF ve Yonga Levha Sanayicileri Derneği Başkanı