Yoğun temponun yaşanmasının yanında önemli pazar dengeleri değişimlerinin yaşandığı bir yıl oldu 2017. Yılın başladığı aylarda talebin neredeyse sıfıra indiği, stresin seviyesinin günden güne arttırdığı bir dönem yaşadık. Bu süreçte ithal ürünlerin büyük oranda frene basması, dövizin yükseliş trendindeki dalgalı seyri ve kışın Türkiye geneline sert etkisi bir araya geldi ve özellikle Ocak-Şubat aylarında tüm piyasa kontak kapattı.
Sadece bizim sektörümüzde değil genel ekonomideki durağanlık hükümeti krediler, ötelemeler vb. hızlı ve etkili önlemler almaya itti. Bu önlemler faydalı sonuçlar doğurdu. Sezonun da girişi ile birlikte Mart ayında sektöre bahar geldi. Talep coştu, tüm stoklardaki ürünler tükendi. Yerli üretim terminleri 30 günleri aşmaya başladı. İlk başlarda ithalatçılar haklı olarak yoğurdu üfleyerek yiyelim yaklaşımı içerisinde temkinli davrandı. Ancak fotoğrafın netleşmesi ile onlar da gaza bastı. Bu arada inşaatın yüksek talebinin karşılanma zorunluluğu pazarda dengelerin değişmesinde önemli etken oldu. Özellikle 3.Segmentte yerli üretimin hakimiyeti gerçekleşti ki diğer segmentlerden de önemli derecede pay aldı.
1.Segmenti kapsayan Huş Plywood ürünlerinin lider olduğu önceki yıllara göre güç kaybettiği, 2.Segment olan Tropik sınıfın kendi içinde güç kazandığı ancak ekonomik sınıfın pazar hakimiyetinde liderliğe oynamaya başladığı bir yıl oldu. Özetle 2017 yılında kartlar yeniden dağıtıldı ve oyun baştan başladı.
Dengelerin değişmesine karşın sezon boyunca her kesimin malzemesi rahatlıkla kendisine pazar buldu. Tüm üretici ve ithalatçılar talebe yetişebilmek için var gücüyle çalıştı. Plywood’da 2017 yılında kısmi rekabet olduğu yer yer görülse de genel kapsamda altın bir yıl olarak kayıtlara geçti.
Pazar şartlarının bu şekillenişi Türkiye’deki üreticilerin geleceğe yönelik yatırım yapmasının yolunu açtı. Plywood/kontrplak üretimi yapan hemen hemen tüm tesisler kapasite artırım kararı verdi. Kimisi yeni makineler alarak kimisi yeni ek fabrika kurma yönünde yatırıma girdi. 2018 yılında bu kapasitelerin devreye girmesi ile pazarın yine yeni bir evreye girmesi bekleniyor.
Aralık ayına geldiğimizde 2016 yılı aralık ayı ile karşılaştırılmayacak düzeyde pazar talebi olduğu görüldü. Sezon sonu olması ve en durgun dönem olmasının getirdiği yavaşlama görülse de talebin bu seviyede oluşu piyasa oyuncularında memnuniyet yarattı. Ayın son haftalarında dahi sevk ve satışların devam etmesi 2018 yılı için önemli düzeyde motivasyon ve umut aşıladı. Ayrıca bu seviyede tempolu bir yıl sonunda doğaldır ki tüm piyasada mutlu bir yorgunluk hali de gözlemlendi.
Aralık ayının son gününde yaşanan bir gelişme sektöre bomba gibi düştü. Ekonomi Bakanlığı ithalat rejiminde bazı kısmi değişikliğe gittiğini duyurdu ve Resmi Gazete’de yayınladı. Değişikliğin plywood/kontrplak’a bakan yüzünde Form.A sebebiyle düşük gümrük vergisi ile Türkiye’ye ürün satan Ukrayna, Vietnam, Hindistan ve Endonezya indirimden yararlanan ülkeler listesinden çıkartıldı. Gümrük vergilerini normal yüzdesi üzerinden ödeyecekleri açıklandı. Özellikle 3 ülkenin Türkiye plywood pazarındaki etkinlik seviyeleri düşünüldüğünde bu kararın etkisinin ne yönde ve ne seviyede olacağı sektörün gündem konusu oldu.
Markalar ve temsilcileri bazında 2017 yılını ve aralık ayını değerlendirdiğimizde ;
Yalçın Orman Ltd.Şti. / ODEK UKRAYNA
Yalçın Orman ve temsil ettiği markası Odek Ukrayna Plywood 2017 yılını çok başarılı geçirdi. Piyasada rekabet etkinliği ve motivasyonu her daim yüksek olan firma son kampanyası ile de ayrıca ses getirdi. Senenin son gününde ithalat rejimindeki değişiklik haberinin Ukrayna’dan gelen plywood ürünlerini kapsaması firmada hızlı bir çözüm çalışma sürecinin başlamasına yol açtı. İçinde bulunduğu durumlarda her zaman en etkin çözümü bulmakla ünlenen Yalçın Orman’ın bu konuda da çözüm üreteceği kuvvetle muhtemel.
Simirna Ltd.Şti. / TEKCOM – VPM
2017 yılında dev bir sıçrama ile önemli pazar kazanımı sağlayan TEKCOM ve Türkiye’deki tek temsilcisi Simirna başarısını AG Plywood Ligi 2017 yılı şampiyonu olarak taçlandırdı. 2018 yılında hedeflerinde hatırı sayılır miktarda artışa gitmeyi planladığı bilgisine ulaşılan marka ve distribütörü ithalat rejimi kararının etkisine girenlerden oldu. Tekcom’un Türkiye pazarına bakışı ve önemseyişi ile Simirna’nın pazarda kurduğu güçlü sistemin ve TEKCOM’un Türkiye pazarındaki marka değerinin bu etkiyi tolare edeceği tahmin ediliyor. Diğer yandan yılın son döneminde Rus menşeili Huş plywood VPM ile mutabakat sağlayan Simirna’nın bu markayı da dağıtım düzenine adım adım dahil ettiği gözlemleniyor.
Akça A.Ş. / CPLY – VTHPLY – FPLY
Yılın zirvesinde yer alanlar listesinde olan Türkiye’nin en büyük plywood/kontrplak kapasitesine sahip olan firma 2017 yılında yatırımlarına ara vermeden, soluk almadan devam etti. Tır filolarından, kapasite artırımına, Ukrayna’da pelet tesisinden Rusya’da soyma hattına bir çok projesine start veren firma 2018 yılında fırtına etkisi yaratmaya hazırlanıyor. Kapasitesini 2017 yılı sonunda %50 artırmayı başaran firma 2018 yılında bir %50 daha artırmayı planlıyor. Rusya’da soyma hattı kurulumuna aralık ayında başlayan firma 2018 yılında hammadde konusunda tüm önlemleri alıyor görünümde.
Turk’UAZ PLYWOOD
2017 yılında Türkiye plywood piyasasına dahil olan ve marka değerinde hızlı bir yükseliş gösteren marka özellikle ihracat yönünde önemli başarılara imza attı. İhracat etkinliği sebebiyle iç pazarda belli hacimle hareket eden marka 2018 yılında iç ve dış pazarlarda miktarsal artışa gitmeyi planlıyor. Yılın son günlerinde Çam Kombi ürün üretimini devreye alan markanın bu ürün ile özellikle iç pazarda etkinlik alanı oluşturması hedefleniyor.
Babayapı A.Ş. / RIGA – KONTRAFORM
Sektörün parlayan firmalarından biri olan Babayapı A.Ş. 2017 yılında Riga Plywood’daki başarısının yanına Kontraform’u da ekleyerek önemli başarılara imza attı. İlk olarak Kontraform Tech ile 2.Segmente hızlı giriş yapan firma yıl sonuna doğru 3.segment olan Kontraform Pine(çam) ile etki alanını genişletti. 2018 yılı için hedeflerini tüm markalarında önemli seviyede artırdığı görülen firmanın Huş Plywood olan Kontraform FNKM için gün saydığı biliniyor.
Sağlamlar A.Ş. / ODEK TÜRKİYE – YESPLY – İSTWOOD
Özellikle Yesply ile ciddi boyutta pazar payı elde eden Sağlamlar A.Ş. kapasite artırımında en hızlı yol alan firma olarak dikkatleri üstünde topladı. 2017 yılının ikinci altı ayında aldığı karar doğrultusunda hem fabrikasını ciddi boyutlara taşıdı hem de yeni büyük kurutma fırınını yıl içerisinde devreye almayı başardı. Pres ve soyma hatlarının da kısa zaman içerisinde tesise katılması bekleniyor. Sağlamlar A.Ş. 2017 yılındaki başarılı performansı sonrasında, 2018 yılına tesisi, kapasitesi, markaları ile tam takım hazır olarak giriyor.
Erdoğanlar Grup / SYPLY
Rus Syply markasının Türkiye genelinde etkinliğinin artması için 2017 yılında önemli performans gösteren Erdoğanlar Grup bu hedefine ulaşmanın haklı gururunu yaşıyor. 2017 yılı sonunda yaşanan gelişmeler ile Marmara Bölgesine giriş yapacağına beyan eden firma Syply Plywood ile 2018 yılında tüm Türkiye’ye hitap edecek.
Akın Demir / RİGA
Son yıllarda plywood dağıtımı ile kendinden bahsettirmeyi başaran Ankara merkezli Akın Demir 2017 yılındaki performansı ile dikkatleri üzerine çekmeyi başardı. Riga Plywood distribütörlüğü olan firma özellikle 1.Segmentte yer alan ve pazarda etkin olan markaların Türkiye geneli dağıtımında çok etkin oldu. 2018 yılında 3 segmentte de etkinlik sağlamayı hedefleyen firmanın bu yönde tüm altyapıyı ve anlaşmaları hazır hale getirdiği bilgisine ulaşıldı.
Erbaa Kaplama / Cocha
Plywood/kontrplak üretiminde sıçrayış gösteren firmalardan olan Erbaa Kaplama Cocha markası ile yıl boyunca ses getirdi. Tam kapasite çalışmasını senenin son gününe kadar sürdüren firma yeni fabrikasının inşaatını tamamladı. Yeni makinelerin bir bölümün gelmesi ile birlikte diğer bir kısmı da yolda. 2018 mart ayında tamamen yeni tesiste de üretime geçmeyi hedefleyen firma 2018 yılında bir sıçrama daha yapacak görünümde.