Mesleki Yeterlilik Kurumu ile OR-KOOP arasında imzalanan protokol gereği ilgili tarafların katılımı ile hazırlanan 2 adet Ulusal Yeterlilik Taslağına aşağıdaki linkten ulaşılabilir. Görüş ve öneriler, 30 günlük görüş isteme süresinde ilgili formlar kullanılarak gönderilebilecektir.
EK–5: Taslak Ulusal Yeterlilik Görüş ve Değerlendirme Formu
Ulusal Yeterlilik ve Seviyesi: | |||||
Son Görüş Verme Tarihi : | 24/07/2015 | ||||
Görüş Bildiren Kuruluş/Kişi/Unvanı: | |||||
E-posta: | |||||
Telefon: | 0- | ||||
Faks: | 0- | ||||
Bu form mesleki yeterlilik hazırlama sürecinde şeffaflığı ve katılımcılığı artırmak, aynı zamanda objektif ve ulusal platformda kabul gören mesleki yeterlilik oluşturabilmek amacıyla ilgili tarafların taslak mesleki yeterlilik üzerindeki görüşlerinin alınması ve değerlendirilmesi için kullanılmaktadır. Form çoğaltılarak sürece katkı sağlayacağına inanılan gerçek ve tüzel kişilere gönderilerek görüş alınabilir.
Lütfen formu doldurulduktan sonra ; info@orkoop.org.tr veya genelmudur@orkoop.org.tr adresine gönderiniz. Görüş ve katkılarınız için teşekkür ederiz. |
|||||
No | Yeterlilik üzerindeki yer (bölüm, satır no, sayfa no) | Görüş ve Öneriler | Bu iki sütun Yeterlilik Hazırlayan Kuruluş tarafından doldurulacaktır | ||
Değerlendirme | Yeterlilik üzerinde yapılan düzeltme | ||||
1 |
|
||||
2 |
|
||||
3 |
|
||||
|
|||||
|
|||||
|
|||||
|
|||||
|
|||||
|
|||||
|
ULUSAL YETERLİLİK – 1-
[15UY00..-3]
[ORMAN BAKIM VE YETİŞTİRME İŞÇİSİ]
SEVİYE [3]
REVİZYON NO:
MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU
Ankara, 2015
ÖNSÖZ
Orman Bakım ve Yetiştirme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Yeterliliği 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Kanunu ile anılan Kanun uyarınca çıkartılan “Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliği” hükümlerine göre hazırlanmıştır.
Yeterlilik taslağı, 27/05/2014 tarihinde imzalan işbirliği protokolü ile görevlendirilen Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) tarafından, hazırlanmıştır. Hazırlanan taslak hakkında sektördeki ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınmış ve görüşler değerlendirilerek taslak üzerinde gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Nihai taslak MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi tarafından incelenip değerlendirildikten ve Komitenin uygun görüşü alındıktan sonra, MYK Yönetim Kurulunun …/…/2015 tarih ve …. sayılı kararı ile onaylanarak Ulusal Yeterlilik Çerçevesine (UYÇ) yerleştirilmesine karar verilmiştir.
Yeterliliğin hazırlanması, görüş bildirilmesi, incelenmesi ve doğrulanmasında katkı sağlayan kişi, kurum ve kuruluşlara görüş ve katkıları için teşekkür eder, yararlanabilecek tüm tarafların bilgisine sunarız.
Mesleki Yeterlilik Kurumu
GİRİŞ
Ulusal yeterliliğin hazırlanmasında, sektör komitelerinde incelenmesinde ve MYK Yönetim Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe konulmasında temel ölçütler Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliğinde belirlenmiştir.
Ulusal yeterlilikler aşağıdaki unsurları içermektedir;
a)Yeterliliğin adı ve seviyesi,
b)Yeterliliğin amacı,
c)Yeterliliğe kaynak teşkil eden meslek standardı, meslek standardı birimleri/görevleri veya yeterlilik birimleri,
ç)Yeterlilik sınavına giriş için aranan şartlar,
d)Yeterlilik birimleri bazında öğrenme çıktıları ve başarım ölçütleri,
e)Yeterliliğin kazanılmasında uygulanacak ölçme, değerlendirme ve değerlendirici ölçütleri
f)Yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi, yenilenme şartları, belge sahibinin gözetimine ilişkin şartlar,
g)Yeterliliği geliştiren kurum/kuruluş ve doğrulayan Sektör Komitesi.
Ulusal yeterlilikler ulusal meslek standartları ve/veya uluslararası meslek standartları esas alınarak oluşturulur.
Ulusal yeterlilikler;
- Örgün ve yaygın eğitim ve öğretim kurumları,
- Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları,
- Kuruma yetkilendirme ön başvurusunda bulunmuş kuruluşlar,
- Ulusal meslek standardı hazırlamış kuruluşlar,
- Meslek kuruluşları ile bunların müşterek çalışmasıyla oluşturulur.
15UY00..-3 ORMAN BAKIM VE YETİŞTİRME İŞÇİSİ ULUSAL YETERLİLİĞİ | ||
1 | YETERLİLİĞİN ADI | ORMAN BAKIM VE YETİŞTİRME İŞÇİSİ |
2 | REFERANS KODU | 15UY00..-3 |
3 | SEVİYE | 3 |
4 | ULUSLARARASI SINIFLANDIRMADAKİ YERİ | ISCO 08: 6210 (Ormancılık ve ormancılıkla ilgili işlerde çalışanlar) |
5 | TÜR | – |
6 | KREDİ DEĞERİ | – |
7 | A)YAYIN TARİHİ | – |
B)REVİZYON NO | 00 | |
C)REVİZYON TARİHİ | – | |
8 | AMAÇ | Bu ulusal yeterliliğin temel amaçlarından biri; bireylerin kişisel ve profesyonel potansiyelini gerçekleştirmeye yönelik farkındalık, gelişim ve çözüm seçeneklerini artırıcı ve bu yönde destekleyici çalışmaları yürüten Orman Bakım ve Yetiştirme İşçilerinin;
· Adayların sahip olması gereken nitelikleri, bilgi, beceri ve yetkinlikleri tanımlamak, · Adayların, geçerli ve güvenilir bir belge ile mesleki yeterliliğini kanıtlamasına olanak vermek, · Eğitim sistemine, sınav ve belgelendirme kuruluşlarına referans ve kaynak oluşturmaktır. |
9 | YETERLİLİĞE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I | |
15UMS0475-3 Orman Ağaçlandırma ve Fidan Yetiştirme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
15UMS0476-3 Orman Gençleştirme ve Bakım İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı |
||
10 | YETERLİLİK SINAVINA GİRİŞ ŞART(LAR)I | |
– | ||
11 | YETERLİLİĞİN YAPISI | |
11-a) Zorunlu Birimler | ||
A1: İş Sağlığı, Güvenliği, Çevre Koruma ve İş Organizasyonu | ||
11-b) Seçmeli Birimler | ||
B1: Orman Ağaçlandırma, Gençleştirme ve Bakım
B2: Fidan Yetiştirme B3: Aşı ve Çelikle (Vejetatif ) Üretim |
||
11-c) Birimlerin Gruplandırılma Alternatifleri ve İlave Öğrenme Çıktıları | ||
Gruplandırma Alternatifleri
Adayın başvurabileceği alternatifler ve bunlarla ilgili birimlerden başarılı olduğunda elde edilebilecek yeterlilikler şunlardır:
Alternatif-1: A1 ve B1 Bu alternatifte tanımlanan birimleri başararak yeterlilik belgesi sahibi olan kişiler, orman ağaçlandırma, gençleştirme ve bakım uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kişilerdir.
Alternatif-2: A1 ve B2 Bu alternatifte tanımlanan birimleri başararak yeterlilik belgesi sahibi olan kişiler, fidan yetiştirme uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kişilerdir.
Alternatif-3: A1 ve B3 Bu alternatifte tanımlanan birimleri başararak yeterlilik belgesi sahibi olan kişiler, aşı ve çelikle (vejetatif) üretim uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kişilerdir.
Alternatif-4: A1 ve B2, B3 Bu alternatifte tanımlanan birimleri başararak yeterlilik belgesi sahibi olan kişiler, hem fidan yetiştirme hem de aşı ve çelikle (vejetatif) üretim uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kişilerdir.
Alternatif-5: A1 ve B1, B2, B3 Bu alternatifte tanımlanan birimleri başararak yeterlilik belgesi sahibi olan kişiler, hem orman ağaçlandırma, gençleştirme ve bakım, hem fidan yetiştirme hem de aşı ve çelikle (vejetatif) üretim uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kişilerdir.
Herhangi bir alternatifte belge almış adaylar, belge aldıkları tarihten itibaren iki (2) yıl içerisinde diğer alternatif(ler)e başvurdukları takdirde, ulusal yeterlilikte herhangi bir değişiklik yapılmamış ise belgelendikleri alternatif(ler) ile başvurdukları alternatif(ler)de ortak olan birim(ler)deki başarıları geçerli sayılarak, bu birim(ler)den muaf tutulurlar.
|
||
12 | ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME | |
Orman Bakım ve Yetiştirme İşçisi (Seviye 3) Mesleki Yeterlilik Belgesini elde etmek isteyen adaylar birimlerde tanımlanan teorik ve/veya performansa dayalı sınavlara tabi tutulur. Adayların yeterlilik belgesini alabilmeleri için yeterlilik birimleri için hazırlanmış sınavlara girerek teorik ve/veya performansa dayalı sınavların ikisinden de başarılı olmaları şartı vardır.
Yeterlilik birimlerindeki teorik ve/veya performansa dayalı sınavları her bir birim için ayrı ayrı yapılabileceği gibi birlikte de yapılabilir. Ancak her birimin değerlendirmesi bağımsız yapılmalıdır.
Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi, birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Yeterlilik birimlerinin birleştirilerek bir yeterliliğin elde edilebilmesi için tüm birimlerin geçerliliğini koruyor olması gerekmektedir.
|
||
13 | BELGE GEÇERLİLİK SÜRESİ | Belgenin düzenlendiği tarihten itibaren beş (5) yıldır. |
14 | GÖZETİM SIKLIĞI | Belge geçerlilik süresi içerisinde adaylar gözetime tabi tutulur. Adayın performansı belge aldığı tarihten itibaren 2. yıl ile 3. yıl arasında sınav ve belgelendirme kuruluşunca belirlenen gözetim yöntemi ile değerlendirilir.
Gözetim sonucu performansı yeterli bulunmayan veya gözetimi belge sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle yapılamayan belge sahiplerinin belgeleri askıya alınır. Askı nedeni ortadan kalkan belge sahiplerinin belgelerinin geçerliliği geçerlilik süresi sonuna kadar devam eder |
15 | BELGE YENİLEMEDE UYGULANACAK ÖLÇME- DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ |
Beş (5) yıllık geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin performansı aşağıda tanımlanan yöntemlerden en az biri kullanılarak değerlendirmeye tabi tutulur;
a) 5 yıl belge geçerlilik süresi içinde yeterlilik belgesi kapsamında toplamda en az 2 yıl çalıştığına dair resmi kayıt, b) Yeterlilik kapsamında yer alan yeterlilik birimleri için tanımlanan Uygulama (performans) Sınavı (P1) Değerlendirme sonucu olumlu olan adayların belgelerinin geçerlilik süresi 5 yıl daha uzatılır. |
16 | YETERLİLİĞİ GELİŞTİREN KURULUŞ(LAR) | Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) |
17 | YETERLİLİĞİ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMİTESİ | MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi |
18 | MYK YÖNETİM KURULU ONAY TARİHİ VE SAYISI |
15UY00..-3/A1 İŞ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ, ÇEVRE KORUMA ve İŞ ORGANİZASYONU
YETERLİLİK BİRİMİ |
|||
1 | YETERLİLİK BİRİMİ ADI | İş Sağlığı, Güvenliği, Çevre Koruma ve İş Organizasyonu | |
2 | REFERANS KODU | 15UY00..-3/A1 | |
3 | SEVİYE | 3 | |
4 | KREDİ DEĞERİ | – | |
5 | A)YAYIN TARİHİ | – | |
B)REVİZYON NO | 00 | ||
C)REVİZYON TARİHİ | – | ||
6 | YETERLİLİK BİRİMİNE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDARDI | ||
15UMS0475-3 Orman Ağaçlandırma ve Fidan Yetiştirme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
15UMS0476-3 Orman Gençleştirme ve Bakım İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı |
|||
7 | ÖĞRENME ÇIKTILARI | ||
Öğrenme Çıktısı 1: İş süreçlerinde İSG risklerini ve önlemlerini açıklar. Başarım Ölçütleri: 1.1. Çalışma süreçlerindeki olası İSG tehlike ve riskleri ile önlemlerini açıklar. 1.2. Yangın ve acil durumlarda uygun davranış ve önlemleri ayırt eder. Öğrenme Çıktısı 2: Orman çevresinin korunması ve çalışma ortamı düzenlemelerine yönelik işlemleri, yöntemlerine göre açıklar. Başarım Ölçütleri: 2.1. Ormanda doğal yaşamın özelliklerini, korunmasına yönelik tehditleri ve önlemlerini açıklar. 2.2. Barınma alanlarının işe ve çevre korumaya uygunluğu için gerekli önlemleri açıklar.
|
|||
8 | ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME | ||
8 a) Teorik Sınav | |||
(T1): A1 birimine yönelik teorik sınav Ek A1-2’de yer alan “Bilgiler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Teorik sınavda adaylara, soru ve yanıtları yapılandırılmış ve her biri eşit puan değerinde, en az on iki (12) soruluk sözlü sınav (T1) uygulanmalıdır. Sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için, ilgili olduğu bilgi ölçütünün kapsamı ve içeriğine uygun süre tanınır ve bu süre yapılandırılan formatta belirtilir. Sözlü sınavda soruların en az % 60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek A1-2) ölçmelidir.
|
|||
8 b) Performansa Dayalı Sınav | |||
Bu birime yönelik beceri ve yetkinlik ifadeleri diğer birimlerin beceri ve yetkinlik kontrol listelerinde tanımlanmış olup, bu kapsamda söz konusu beceri ve yetkinlik ifadelerinin ölçme ve değerlendirmesi yapılacaktır. | |||
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar | |||
Birim için öngörülen sınavın geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez. Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin tümüyle başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
|
|||
9 | YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN KURUM/KURULUŞ(LAR) |
Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) | |
10 | YETERLİLİK BİRİMİNİ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMİTESİ |
MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi | |
11 | MYK YÖNETİM KURULU ONAY TARİHİ ve SAYISI |
||
EKLER
EK [A1]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler
- Orman üretim uygulamalarında sağlık bilgisi
- Orman üretim süreçlerinde ve çalışma alanlarında iş sağlığı ve güvenliği
- Orman üretim süreçlerinde ve çalışma alanlarında çevre ve orman koruma
- Orman üretim süreçlerinde organizasyon ve iş kuralları
EK [A1]-2(*): Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
- BİLGİLER
No |
Bilgi İfadesi |
UMS İlgili
Bölüm |
Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü |
Değerlendirme
Aracı |
BG.1 | Ağaçlandırma, gençleştirme, bakım ve fidan yetiştirme süreçlerinde ağaç, fidan ve arazi özelliklerine, hava koşullarına bağlı tehlike ve riskler ile ilgili önlemleri açıklar. | AFY[1]-GB[2]: A.1.1-4, A.2.4, B.2.3 | 1.1 | T1 |
BG.2 | Çalışma ortamlarında yangın tehlike ve riski oluşturan davranış ve durumları ayırt eder. | AFY-GB: A.1.1-4, A.2.4, B.2.3 | 1.1 | T1 |
BG.3 | Yangın tehlikesine yönelik önlemleri belirler. | AFY-GB: A.1.1-4, A.2.4, B.2.3 | 1.1 | T1 |
BG.4 | İlkyardım kitinde bulunan malzemeleri ve işlevlerini ayırt eder. | AFY-GB: A.1.1-4, A.2.4, B.2.3 | 1.1 | T1 |
BG.5 | İş süreçlerindeki olası kaza ve sağlık sorunlarında temel ilk müdahaleleri açıklar. | AFY-GB: A.1.1-4, A.2.4, B.2.3 | 1.1 | T1 |
BG.6 | Acil durumda aranacak birimleri ve telefon numaralarını belirler. | AFY-GB: A.2.2-5 | 1.2 | T1 |
BG.7 | Olası yangınların büyümesini engellemek için düşük yoğunluklu alevlere müdahale tekniklerini açıklar. | AFY-GB: A.2.2-5 | 1.2 | T1 |
BG.8 | Ağaçlandırma, gençleştirme, bakım ve fidan yetiştirme süreçlerinde ormanda diğer ağaç ve fidanlara zarar verebilecek riskleri açıklar. | AFY-GB: A.3.1-3 | 2.1 | T1 |
BG.9 | İş ve barınma alanlarında oluşan atıkların dönüştürülebilen malzemelerinin geri kazanımına ve çevre korumaya yönelik ayrıştırma, bertaraf ve ormana zarar vermemeye yönelik dikkat edilecek önlemleri açıklar. | AFY-GB: A.3.2, B.2.1 | 2.2 | T1 |
BG.10 | Çalışmanın durdurulması gereken hava koşullarına bağlı durumları açıklar. | AFY-GB: B.1.1-3, B.3.1-4, C.1.1, C.2.1, E.1.1 | 2.2 | P1 |
15UY00..-3/B1 ORMAN AĞAÇLANDIRMA, GENÇLEŞTİRME VE BAKIM
YETERLİLİK BİRİMİ |
|||
1 | YETERLİLİK BİRİMİ ADI | Orman Ağaçlandırma, Gençleştirme ve Bakım | |
2 | REFERANS KODU | 15UY00..-3/B1 | |
3 | SEVİYE | 3 | |
4 | KREDİ DEĞERİ | – | |
5 | A)YAYIN TARİHİ | – | |
B)REVİZYON NO | 00 | ||
C)REVİZYON TARİHİ | – | ||
6 | YETERLİLİK BİRİMİNE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDARDI | ||
15UMS0475-3 Orman Ağaçlandırma ve Fidan Yetiştirme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
15UMS0476-3 Orman Gençleştirme ve Bakım İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı |
|||
7 | ÖĞRENME ÇIKTILARI | ||
Öğrenme Çıktısı 1: Toprağı arazi durumu, bitki örtüsü ve toprak özelliklerine göre işler. Başarım Ölçütleri: 1.1. Arazi özelliklerine göre teraslama yöntemlerini uygular. 1.2. Yöntemine uygun ocak şeklinde toprak işlemesi yapar. 1.3. Fidanların gelişimi ve korunmasına yönelik toprak işleme yöntemlerini uygular. 1.4. Örtü temizliği yöntemlerini uygular.
Öğrenme Çıktısı 2: Fidan dikimi ve tohum ekimi işlemlerini yöntemlerine uygun olarak yapar. Başarım Ölçütleri: 2.1. Çıplak köklü fidan dikim işlemlerini uygular. 2.2. Kaplı fidan dikim işlemlerini uygular. 2.3. Tohum ekim işlemlerini uygular.
Öğrenme Çıktısı 3: Gençleştirme ve bakım uygulamalarını yapar. Başarım Ölçütleri: 3.1. Gençlik ve kültür bakımını yapar. 3.2. Sıklık bakımı yapar. 3.3. Ağaçlandırma ve gençleştirme alanlarının muhafazaya alınması (ihata) uygulamalarını yöntemlerine uygun olarak yapar.
Öğrenme Çıktısı 4: Ağaçlandırma, gençleştirme ve bakım hazırlığı ve uygulamalarında, talimatlara göre İSG, çevre ve kalite önlemlerini uygular. Başarım Ölçütleri: 4.1. Ağaçlandırma, gençleştirme ve bakım uygulamalarında İSG ve çevre önlemlerini uygular. 4.2. Yaptığı uygulamaların kalite koşullarına uygunluğunu sağlar.
|
|||
8 | ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME | ||
8 a) Teorik Sınav | |||
(T1): B1 yeterlilik biriminde teorik sınav bulunmamaktadır. | |||
8 b) Performansa Dayalı Sınav | |||
(P1): B1 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek-B1-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek çalışma ortamında yapılır. Beceri ve yetkinlik ifadeleri (Ek-B1-2) öğrenme çıktılarında belirtilen koşullara göre performansa dayalı sınav ile ölçülmelidir. | |||
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar | |||
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez. Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin tümüyle başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış göstermesi halinde sınava son verilir ve aday başarısız sayılır.
|
|||
9 | YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN KURUM/KURULUŞ(LAR) |
Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) | |
10 | YETERLİLİK BİRİMİNİ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMİTESİ |
MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi | |
11 | MYK YÖNETİM KURULU ONAY TARİHİ ve SAYISI |
||
EKLER
EK [B1]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler
- Orman ağaçlandırma, gençleştirme ve bakımında toprak işleme uygulamaları
- Ormanda fidan dikimi ve tohum ekimi
- Ormanda gençleştirme ve bakım
- Orman ağaçlandırma, gençleştirme ve bakımında iş sağlığı ve güvenliği
- Orman ağaçlandırma, gençleştirme ve bakımında şartnameler ve iş süreçleri
EK [B1]-2(*): Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
- BECERİ VE YETKİNLİKLER
No |
Beceri ve Yetkinlik İfadesi |
UMS İlgili
Bölüm |
Yeterlilik Birimi Başarım Ölçütü | Değerlendirme Aracı |
BY.1 | Ağaçlandırma ve suni gençleştirme yapılacak yamacın meyline dikey yönde ve yatay şekilde, belirlenen güzergâh ve aralıkta (devamlı veya kesik) toprağı teras kazması ile belirtilen derinlik ve eğimde kazar. (*) | AFY[3]: C.2.2, C.3.1, E.4.2/ GB[4]: C.2.4 | 1.1 | P1 |
BY.2 | Yamaç yönüne dik durarak belirlenen genişlik ve derinlikte yan kazı işlemini yapar(*). | AFY: C.2.2, C.3.1, E.4.2/ GB: C.2.4 | 1.1 | P1 |
BY.3 | Yan kazıdan çıkan toprağı kazıp çekerek teras formu verir. (*) | AFY: C.2.2, C.3.1, E.4.2/ GB: C.2.4 | 1.1 | P1 |
BY.4 | Ağaçlandırma ve suni gençleştirme yapılacak ancak teras yapmaya uygun olmayan arazilerde, eğimi göz önüne alarak belirtilen derinlik ve genişlikte toprağı ocak şeklinde işler. (*) | AFY: C.2.4/ GB: C.2.5 | 1.2 | P1 |
BY.5 | Fidanların etrafındaki yabani otları, el veya çapa ile alarak, toprağı tekniğine uygun şekilde çapalar. | AFY: E.4.1, E.4.4/ GB: C.1.3, C.2.11 | 1.3 | P1 |
BY.6 | Fidana zarar vermeden, fidanların etrafındaki toprağı işleyerek belirtilen ebatlarda sulama çanağı oluşturur. (*) | AFY: E.4.1, E.4.4/ GB: C.1.3, C.2.11 | 1.3 | P1 |
BY.7 | Tabii gençleştirme sahasında çimlenme yatağı oluşturmak için yüzeysel olarak belirtilen ebatlarda ölü örtü ile toprağı karıştırarak madeni toprağı ortaya çıkarır. | AFY: E.4.1, E.4.4/ GB: C.1.3, C.2.11 | 1.3 | P1 |
BY.8 | Belirlenen alanlarda yöntemine uygun olarak diri ve ölü örtü temizliğini kesim ya da toplama yöntemlerini kullanarak yapar. | AFY: C.1.2-3/ GB: C.1.1, C.2.2-3, D.1.2-8, D.2.1-4 | 1.4 | P1 |
BY.9 | Ortaya çıkan artıkları kök, kaya gibi ölü alanlara yığar ya da arazi eğimine dik olarak şeritler halinde toplar. (*) | AFY: C.1.2-3/ GB: C.1.1, C.2.2-3, D.1.2-8, D.2.1-4 | 1.4 | P1 |
BY.10 | Fidanı don, rüzgâr ve güneş gibi olumsuz hava koşullarından koruyucu tedbirler (fidanların sandıklarda rüzgâr almadan bulundurulması, sandık kapaklarının örtülü olması, fidan köklerinin; korunması, kurumaması için bulunduğu çuvalların nemli tutulması ve neminin korunması, bekleyen fidanların gömüye alınması ve sulanması vb.) alır. (*) | AFY: E.2.1-5, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.1 | P1 |
BY.11 | Fidan dikim yerinde ağacın türüne uygun verilen dikim aralık mesafelerine göre işaretleme yapar. (*) | AFY: E.2.1-5, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.1 | P1 |
BY.12 | Dikim yapılacak arazide ağacın türüne uygun belirtilen ebatlarda çukur açar. (*) | AFY: E.2.1-5, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.1 | P1 |
BY.13 | Dikilecek fidanı rüzgâra ve güneşe maruz bırakmayacak şekilde vücut pozisyonu alarak kökün kıvrılmasını önleyecek ve kök boğazı toprak seviyesinde kalacak şekilde çukura yerleştirir. | AFY: E.2.1-5, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.1 | P1 |
BY.14 | Çukur boşluğunu toprakla doldurup hava boşluğu bırakmayacak şekilde sıkıştırarak fidanı yerine sabitler. (*) | AFY: E.2.1-5, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.1 | P1 |
BY.15 | Fidan dikim yerinde ağacın türüne uygun verilen dikim aralık mesafelerine göre işaretleme yapar. (*) | AFY: E.1.2-7, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.2 | P1 |
BY.16 | Dikim yapılacak arazide ağacın türüne uygun belirtilen ebatlarda çukur açar. (*) | AFY: E.1.2-7, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.2 | P1 |
BY.17 | Topraklı torbanın alt kısmını tekniğine uygun olarak 2 cm kadar /1-2 parmak keserek temizler. (*) | AFY: E.1.2-7, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.2 | P1 |
BY.18 | Fidan torbasını yan tarafından keserek hazırladığı fidan çukuruna, kök boğazı toprak seviyesinde kalacak şekilde yerleştirir. | AFY: E.1.2-7, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.2 | P1 |
BY.19 | Fidanın etrafındaki torbayı çıkararak yerleştirdiği çukuru toprakla doldurup, hava boşluğu bırakmayacak şekilde sıkıştırarak fidanı yerine sabitler. (*) | AFY: E.1.2-7, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.2 | P1 |
BY.20 | Fidan torbalarını dikim sahası dışındaki toplanma yerine bırakır. | AFY: E.1.2-7, E.4.6/ GB: C.2.6-9, D.1.7 | 2.2 | P1 |
BY.21 | Tohum ekim yerinde ağacın türüne uygun verilen ekim aralık mesafelerine göre işaretleme yapar. (*) | AFY: E.3.1-4, E.4.6/ GB: C.2.10-12-13, D.1.7 | 2.3 | P1 |
BY.22 | İşlenmiş toprağın üzerine tohumları türüne göre belirtilen derinlikte eker. (*) | AFY: E.3.1-4, E.4.6/ GB: C.2.10-12-13, D.1.7 | 2.3 | P1 |
BY.23 | İşlenmiş toprağın üzerine tohumları türüne göre homojen olarak serperek sahaya dağıtır. (*) | AFY: E.3.1-4, E.4.6/ GB: C.2.10-12-13, D.1.7 | 2.3 | P1 |
BY.24 | Ekilen tohumların üzerini türüne göre toprakla kapatır. (*) | AFY: E.3.1-4, E.4.6/ GB: C.2.10-12-13, D.1.7 | 2.3 | P1 |
BY.25 | Gerek görüldüğü hallerde fidanların etrafında istenmeyen bitki örtüsünü temizler, sürgün kontrolü yapar. | AFY: E.4.3-5/ GB: C.1.4 | 3.1 | P1 |
BY.26 | Sulama gerektiren fidanların sulamasını sulama çanağını bozmayacak şekilde yapar. | AFY: E.4.3-5/ GB: C.1.4 | 3.1 | P1 |
BY.27 | Sulaması yapılan fidanların etrafında oluşan kaymak tabakasını çapa ile kırar. (*) | AFY: E.4.3-5/ SB: C.1.4 | 3.1 | P1 |
BY.28 | Fidanların etrafındaki yabani otları, el veya çapa ile alarak, toprağı tekniğine uygun şekilde çapalar. | AFY: E.4.3-5/ SB: C.1.4 | 3.1 | P1 |
BY.29 | Böcek ve mantar bulaşmış, hasta, çalılaşmış ve kemirici hayvanlar tarafından tahrip edilmiş, zarar görmüş fidanları sahadan uzaklaştırır. (*) | AFY: E.4.3-5/ GB: C.1.4 | 3.1 | P1 |
BY.30 | Birim alandaki gelecek vaat etmeyen, sık aralıklı olan, sahadan uzaklaştırılması istenen fidanları sahadan uzaklaştırır. | AFY: E.4.3-5/ GB: C.1.4 | 3.1 | P1 |
BY.31 | Ağaç türlerinin biyolojileri ve ekolojik istekleri göz önünde bulundurularak belirlenmiş (hasta, yaralı, cılız, ölmüş ve ölmekte olanları, istikbal ağaçlarına baskı yapan, fena şekilli (yamuk, çatallı, çalılaşmış), kuruluşa katılmaları arzu edilmeyen vb.) fertleri toprak seviyesine yakın yerden keser. | GB: D.2.1-4 | 3.2 | P1 |
BY.32 | Kaliteye yönelik olarak seçilen ağaçların ağaç boyunun en fazla ½’sinde kadar; kuru dalların tamamını gövdeye teğet silme şeklinde, yeşil dalları ise tepe tacının 1/3’ünden fazla olmayacak şekilde gövdeye teğet silme ya da şişkinlik varsa şişkinliğin bittiği yerden budar. (*) | GB: D.2.1-4 | 3.2 | P1 |
BY.33 | Belirlenmiş hat üzerinde tanımlanmış aralıkta çukur açarak kazıkları yöntemine uygun olarak sabitler. | AFY: C.3.3/ GB: C.1.2, D.1.1-9 | 3.3 | P1 |
BY.34 | Sabitlenen kazıkların arasını dikenli tel, kafes tel vb. ihata malzemesini gergin olarak kazıkların üzerine yöntemine uygun olarak sabitler. | AFY: C.3.3/ GB: C.1.2, D.1.1-9 | 3.3 | P1 |
BY.35 | Baret, gözlük, vizör (işe göre) eldiven, korumalı çizme/bot, reflektörlü yelek giyer/takar. (*) | AFY-GB: A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 4.1 | P1 |
BY.36 | Eğimli arazide vücut pozisyonunu eğime göre ayarlar. | AFY-GB: A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 4.1 | P1 |
BY.37 | İşe uygun alet ve ekipmanı seçerek işlevselliğini kontrol eder. | AFY-GB: A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4, B.2.2 | 4.1 | P1 |
BY.38 | Alet ve ekipmanları emniyet kurallarına ve vücut pozisyonuna uygun şekilde kullanır. | AFY-GB: A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 4.1 | P1 |
BY.39 | Çalışma sahasında yangın riskini önleyici tedbirleri alarak, kurallara uygun çalışır. (*) | AFY-GB: A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 4.1 | P1 |
BY.40 | Orman ağaçlandırma, gençleştirme ve bakım uygulamalarını, ağaçların, dikilmiş fidanların ve toprağın zarar görmeyeceği, dikilecek fidanlardan belirlenen eşikten fazla fire verilmeyecek şekilde gerçekleştirir. | AFY-GB: A.3.1-3, B.3.1-4 | 4.1 | P1 |
BY.41 | Ağaçlandırma ve bakım işinin başlangıcında imzalaması gereken belgedeki teknik içeriği/koşulları belirler. | AFY-GB: B.1.1-3, B.3.1-4, C.1.1, C.2.1, E.1.1 | 4.2 | P1 |
BY.42 | Ağaçlandırma ve bakım işlerinin bildirilen teknik koşullara uygunluğunu belirler. | AFY-GB: B.1.1-3, B.3.1-4, C.1.1, C.2.1, E.1.1 | 4.2 | P1 |
(*) Kritik beceriler
15UY00..-3/B2 FİDAN YETİŞTİRME YETERLİLİK BİRİMİ | |||
1 | YETERLİLİK BİRİMİ ADI | Fidan Yetiştirme | |
2 | REFERANS KODU | 15UY00..-3/B2 | |
3 | SEVİYE | 3 | |
4 | KREDİ DEĞERİ | – | |
5 | A)YAYIN TARİHİ | – | |
B)REVİZYON NO | 00 | ||
C)REVİZYON TARİHİ | – | ||
6 | YETERLİLİK BİRİMİNE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDARDI | ||
15UMS0475-3 Orman Ağaçlandırma ve Fidan Yetiştirme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı | |||
7 | ÖĞRENME ÇIKTILARI | ||
Öğrenme Çıktısı-1: Tohum hazırlama işlemlerini yöntemlerine uygun olarak yapar. Başarım Ölçütleri: 1.1. Tohum toplama ve temizleme işlemlerini kaynağına ve türüne özgü yöntemlerle gerçekleştirir. 1.2. Özelliklerine göre tohumları uygun tekniklerle ekime hazırlar.
Öğrenme Çıktısı-2: Fidan yatağı ve harcını yöntemlerine uygun olarak hazırlar. Başarım Ölçütleri: 2.1. Fidan yatağını yöntemlerine göre hazırlar. 2.2. Fidan üretim harcını yöntemine göre hazırlar.
Öğrenme Çıktısı-3: Fidan üretimini türe uygun yöntemlerle gerçekleştirir. Başarım Ölçütleri: 3.1. Tohum ekimini uygun teknikle yapar. 3.2. Fidan boylandırma uygulamalarını tekniklerine göre yapar. 3.3. Fidan bakımını türe uygun yöntemlerle yapar. 3.4. Fidanlar zarar görmeyecek şekilde söküm, ambalajlama ve yüklemesini yapar.
Öğrenme Çıktısı-4: Fidan yetiştirme hazırlık ve uygulamalarında, talimatlara göre İSG, çevre ve kalite önlemlerini uygular. Başarım Ölçütleri: 4.1. Fidan dikimi, tohum ekimi, fidan bakımı ile söküm ve nakil süreçlerinde İSG ve çevre önlemlerini uygular. 4.2. Yaptığı uygulamaların kalite koşullarına uygunluğunu sağlar.
|
|||
8 | ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME | ||
8 a) Teorik Sınav | |||
(T1): B2 yeterlilik biriminde teorik sınav bulunmamaktadır. | |||
8 b) Performansa Dayalı Sınav | |||
(P1): B2 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek-B2-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek çalışma ortamında yapılır. Beceri ve yetkinlik ifadeleri (Ek-B2-2) öğrenme çıktılarında belirtilen koşullara göre performansa dayalı sınav ile ölçülmelidir.
|
|||
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar | |||
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez. Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin tümüyle başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış göstermesi halinde sınava son verilir ve aday başarısız sayılır.
|
|||
9 | YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN KURUM/KURULUŞ(LAR) |
Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) | |
10 | YETERLİLİK BİRİMİNİ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMİTESİ |
MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi | |
11 | MYK YÖNETİM KURULU ONAY TARİHİ ve SAYISI |
||
EKLER
EK [B2]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler
- Tohum toplama ve hazırlama
- Fidan yataklarının hazırlanması
- Fidan yetiştirme ve bakımı
- Fidanların söküm, ambalajlama ve yüklenmesi
- Orman fidan yetiştirmede iş sağlığı ve güvenliği
- Orman fidan yetiştirme süreçlerinde iş kuralları
EK [B2]-2(*):Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
- BECERİ VE YETKİNLİKLER
No |
Beceri ve Yetkinlik İfadesi |
UMS İlgili
Bölüm |
Yeterlilik Birimi Başarım Ölçütü | Değerlendirme Aracı |
BY.1 | Verilen talimata uygun olarak; tohum bahçeleri veya tohum toplama sahalarından sepetle, makasla, elle, sırıkla vb. toplama yöntem ve tekniklerine uygun olarak nitelikli ağaçlardan kozalak ve tohumları toplar.(*) | D.1.1-3 | 1.1 | P1 |
BY.2 | Tohumun özelliğine ve uygulanan yönteme uygun KKD’leri(eldiven, maske)takar. (*) | D.1.1-3 | 1.1 | P1 |
BY.3 | Toplanan kozalak ve meyvelerden belirlenen teknik usullere göre tohum çıkarır. (*) | D.1.1-3 | 1.1 | P1 |
BY.4 | Belirlenen içerik ve usule uygun olarak ilaç hazırlar. | D.2.1 | 1.2 | P1 |
BY.5 | İlaç hazırlamada maske, eldiven ve önlük kullanır. (*) | D.2.1, A.2.3 | 1.2 | P1 |
BY.6 | Temiz tohumlara katlama, ilaçlama, vb. ekim öncesi işlemlerini uygun şekilde yapar. | D.2.1 | 1.2 | P1 |
BY.7 | Belirlenen teknik usullere göre yeşil gübre tohumlarını sürülmüş toprağa homojen şekilde serper. (*) | D.3.1-2, D.4.1, D.6.1 | 2.1 | P1 |
BY.8 | Belirlenen teknik usullere göre kürekle kompoze gübre, yanmış hayvan gübresi, mil, humus vb. toprak ıslah malzemelerini toprağa homojen şekilde dağıtır. (*) | D.3.1-2, D.4.1, D.6.1 | 2.1 | P1 |
BY.9 | Uygun ekipmanla sürülmüş tohum ekilecek sahada hazırlanmış ekim yastıklarını kürek ve tırmık ile tekniğine uygun olarak düzenler. | D.3.1-2, D.4.1, D.6.1 | 2.1 | P1 |
BY.10 | Drenaj ve tesviyesi yapılarak hazırlanmış sahalarda kaplı fidan üretimine esas yastıkları verilen talimatta belirlenen yöntem ve teknikleri kullanarak (briket, taş, vb.) hazırlar. | D.3.1-2, D.4.1, D.6.1 | 2.1 | P1 |
BY.11 | Üretim harcında kullanılacak mineral toprak, yanmış hayvan gübresi, orman humusu, vb. malzemelerin kaba olan kısımlarını eleme yöntemiyle ayırır. | D.5.1-3 | 2.2 | P1 |
BY.12 | Tanımlanmış oranlara ve yönteme uygun olarak harç karışımını hazırlar. (*) | D.5.1-3 | 2.2 | P1 |
BY.13 | Hazırlanmış ekim yastıklarının merdane ile açılan deliklerine belirlenen miktarda tohumları atarak üzerlerini kapatma materyali ile kapatır. (*) | D.7.1-4 | 3.1 | P1 |
BY.14 | Kapatılan tohumların üzerinden silindir ile geçerek materyalin sıkışmasını sağlar. (*) | D.7.1-4 | 3.1 | P1 |
BY.15 | Hazırlanmış olan üretim harcını kaplara doldurarak üretim parsellerine yerleştirir. (*) | D.7.1-4 | 3.1 | P1 |
BY.16 | Belirlenen miktarda tohumu parseldeki kaplara uygun derinlikte ekerek üzerlerini tohum türüne uygun miktarda kapatma materyali ile kapatır. (*) | D.7.1-4 | 3.1 | P1 |
BY.17 | Açılmış olan çukurlara sepete alınmış fidanları karışım malzemesi ile birlikte verilen aralıklara uygun olarak diker. (*) | D.8.1-4 | 3.2 | P1 |
BY.18 | Açılmış olan çizgilere yapraklı fidanları verilen aralıklara uygun olarak diker. (*) | D.8.1-4 | 3.2 | P1 |
BY.19 | Çıplak köklü, sepetli, tüplü ve enso kaplı fidanları karışım malzemesi ile birlikte daha büyük kaplara diker. (*) | D.8.1-4 | 3.2 | P1 |
BY.20 | Çıplak köklü ve kaplı fidanları belirtilen miktarda zarar vermeden sular. (*) | D.9.1-8 | 3.3 | P1 |
BY.21 | Çıplak köklü ve kaplı fidanlara belirtilen miktarda gübreyi homojen şekilde dağıtır. | D.9.1-8 | 3.3 | P1 |
BY.22 | Çıplak köklü, kaplı ve boylandırmaya alınmış fidanlara zarar vermeden elle ve çapa yöntemlerini kullanarak ot alma işlemleri yapar. (*) | D.9.1-8 | 3.3 | P1 |
BY.23 | Çıplak köklü ve kaplı fidanlara tekleme ve seyreltme işlemlerini yapar. (*) | D.9.1-8 | 3.3 | P1 |
BY.24 | İbreli ve yapraklı fidanlara form vermek amacıyla budama işlemi yapar. | D.9.1-8 | 3.3 | P1 |
BY.25 | Fidan yetiştirme ortamındaki ve çevresindeki istenmeyen materyalleri belirtilen yöntemle fidana zarar vermeyecek şekilde temizler. | D.9.1-8 | 3.3 | P1 |
BY.26 | Aşısı tutmuş fidanlardaki bağı fidanın gövdesine zarar vermeden keser. (*) | D.9.1-8 | 3.3 | P1 |
BY.27 | Aşı yapılan fidanda (altlık) oluşan sürgünleri gövdeye zarar vermeden keser. | D.9.1-8 | 3.3 | P1 |
BY.28 | Kök kesimi yapılan çıplak köklü yapraklı ve ibreli fidanlardan sağlıksız ve niteliksiz fidanları ayırır. (*) | D.10.1-5 | 3.4 | P1 |
BY.29 | Boylu ve formlu fidanları tekniğine uygun ekipman yardımı ile sökerek toprağı dağılmayacak şekilde ambalajlar. | D.10.1-5 | 3.4 | P1 |
BY.30 | Sökülen fidanlardan nakli gerçekleşmeyecekleri tekniğine uygun olarak gömüye alır. | D.10.1-5 | 3.4 | P1 |
BY.31 | Sağlıklı ve nitelikli fidanların kök tuvaletini yaparak belirtilen şekilde ambalajlar. (*) | D.10.1-5 | 3.4 | P1 |
BY.32 | Ambalajlanan fidanları tepe uçları kırılmayacak ve taşıma sırasında zarar görmeyecek şekilde ambalajlı kısmından tutarak araçlara toprağı dağılmadan yükler. | D.10.1-5 | 3.4 | P1 |
BY.33 | Fidanlık sahasındaki tehlike ve risklere karşı uyarı işaret ve levhalarına uyar. | A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 4.1 | P1 |
BY.34 | İşe uygun KKD’ leri (maske, kulaklık, önlük, eldiven, çizme) kullanır. (*) | A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 4.1 | P1 |
BY.35 | İşe uygun alet ve ekipmanı seçerek işlevselliğini kontrol eder. | A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4, B.2.2 | 4.1 | P1 |
BY.36 | Alet ve ekipmanları emniyet kurallarına uygun şekilde kullanır. | A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 4.1 | P1 |
BY.37 | Yangın riskini önleyici kurallara uygun çalışır. (*) | A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 4.1 | P1 |
BY.38 | Fidan dikimi, tohum ekimi, fidan bakımı ile söküm ve nakil uygulamalarını, tohum, fidan ve toprağın zarar görmeyeceği, dikilecek tohum ve fidanlardan belirlenen eşikten fazla fire verilmeyecek şekilde gerçekleştirir. | A.3.1-3, B.3.1-4 | 4.1 | P1 |
BY.39 | Fidan dikimi, tohum ekimi, fidan bakımı ile söküm ve nakil işinin başlangıcında imzalaması gereken belgedeki teknik içeriği/koşulları belirler. | B.1.1-3, B.3.1-4, C.1.1, C.2.1, E.1.1 | 4.2 | P1 |
BY.40 | Fidan dikimi, tohum ekimi, fidan bakımı ile söküm ve nakil işlerinin bildirilen teknik koşullara uygunluğunu belirler. | B.1.1-3, B.3.1-4, C.1.1, C.2.1, E.1.1 | 4.2 | P1 |
(*) Kritik beceriler
15UY00..-3/B3 AŞI VE ÇELİKLE (VEJETATİF) ÜRETİM YETERLİLİK BİRİMİ | |||
1 | YETERLİLİK BİRİMİ ADI | Aşı ve Çelikle (Vejetatif) Üretim | |
2 | REFERANS KODU | 15UY00..-3/B3 | |
3 | SEVİYE | 3 | |
4 | KREDİ DEĞERİ | – | |
5 | A)YAYIN TARİHİ | – | |
B)REVİZYON NO | 00 | ||
C)REVİZYON TARİHİ | – | ||
6 | YETERLİLİK BİRİMİNE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDARDI | ||
15UMS0475-3 Orman Ağaçlandırma ve Fidan Yetiştirme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı | |||
7 | ÖĞRENME ÇIKTILARI | ||
Öğrenme Çıktısı-1: Yöntemlerine göre aşı uygulamalarını gerçekleştirir.
Başarım Ölçütleri: 1.1.Uygun yöntemle kalem aşısı yapar. 1.2.Uygun yöntemle göz aşısı yapar.
Öğrenme Çıktısı-2: Yöntemine göre çelikle üretim uygulamalarını gerçekleştirir. Başarım Ölçütleri: 2.1 Yöntemine uygun şekilde çelik hazırlama işlemlerini uygular. 2.2 Yöntemine uygun şekilde çelikleri köklendirme ortamına diker.
Öğrenme Çıktısı-3: Aşı ve çelikle (vejetatif) üretim hazırlığı ve uygulamalarında, talimatlara göre İSG, çevre ve kalite önlemlerini uygular. Başarım Ölçütleri: 3.1.Aşı ve Çelikle (Vejetatif) Üretim işlemlerinde İSG ve çevre önlemlerini uygular. 3.2.Yaptığı uygulamaların kalite koşullarına uygunluğunu sağlar.
|
|||
8 | ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME | ||
8 a) Teorik Sınav | |||
(T1): B3 yeterlilik biriminde teorik sınav bulunmamaktadır. | |||
8 b) Performansa Dayalı Sınav | |||
(P1): B3 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek-B3-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek çalışma ortamında yapılır. Beceri ve yetkinlik ifadeleri (Ek-B3-2) öğrenme çıktılarında belirtilen koşullara göre performansa dayalı sınav ile ölçülmelidir.
|
|||
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar | |||
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez. Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin tümüyle başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış göstermesi halinde sınava son verilir ve aday başarısız sayılır.
|
|||
9 | YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN KURUM/KURULUŞ(LAR) |
Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) | |
10 | YETERLİLİK BİRİMİNİ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMİTESİ |
MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi | |
11 | MYK YÖNETİM KURULU ONAY TARİHİ ve SAYISI |
||
EKLER
EK [B3]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler
- Orman ağaçlarında aşılama uygulamaları
- Orman ağaçlarında çelikleme uygulamaları
- Orman ağaçlarında aşılama ve çelikleme uygulamalarında iş sağlığı ve güvenliği
- Orman ağaçlarında aşılama ve çelikleme uygulamalarında iş kuralları
EK [B3]-2(*):Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
- BECERİ VE YETKİNLİKLER
No |
Beceri ve Yetkinlik İfadesi |
UMS İlgili
Bölüm |
Yeterlilik Birimi Başarım Ölçütü | Değerlendirme Aracı |
BY.1 | Tanımlanmış anaçlardan tekniğine uygun aşı kalemi alır.(*) | F.1.1-5 | 1.1 | P1 |
BY.2 | Kullanılacak aşılama yöntemine (yarma, yanaştırma, dilcikli aşı) uygun olarak altlıkları hazırlar. (*) | F.1.1-5 | 1.1 | P1 |
BY.3 | Alınan aşı kalemini belirtilen aşılama yöntemini (yarma, yanaştırma, dilcikli aşı) kullanarak aşılar. (*) | F.1.1-5 | 1.1 | P1 |
BY.4 | Aşılama yöntemine uygun olarak aşılanan fidanda sürgün ucu kesimi yapar. (*) | F.1.1-5 | 1.1 | P1 |
BY.5 | Aşı yapılan fidan (altlık) ve aşı kaleminin kaynaşması için birleşme yerini aşı bağı ile bağlar. (*) | F.1.1-5 | 1.1 | P1 |
BY.6 | Aşısı tutmuş fidanlardaki bağı fidanın gövdesine zarar vermeden keser. (*) | F.1.1-5 | 1.1 | P1 |
BY.7 | Aşı yapılan/yapılacak fidanda (altlık) oluşan sürgünleri gövdeye zarar vermeden keser. | F.1.1-5 | 1.1 | P1 |
BY.8 | Tanımlanmış anaçlardan tekniğine uygun aşı gözlerini alır. (*) | F.1.1-5 | 1.2 | P1 |
BY.9 | Fidanın aşılama yapılacak yerine gözün büyüklüğüne uygun göz yuvası açar. (*) | F.1.1-5 | 1.2 | P1 |
BY.10 | Alınan aşı gözlerini belirtilen aşılama yöntemini kullanarak aşılar. (*) | F.1.1-5 | 1.2 | P1 |
BY.11 | Aşı yapılan fidan (altlık) ve aşı gözlerinin kaynaşması için birleşme yerini aşı bağı ile bağlar. (*) | F.1.1-5 | 1.2 | P1 |
BY.12 | Aşısı tutmuş fidanlardaki bağı fidanın gövdesine zarar vermeden keser. (*) | F.1.1-5 | 1.2 | P1 |
BY.13 | Fidanlardaki aşısı tutmuş kısmın üzerinde kalan uç sürgünlerini keser. (*) | F.1.1-5 | 1.2 | P1 |
BY.14 | Aşı yapılan/yapılacak fidanda (altlık) oluşan sürgünleri gövdeye zarar vermeden keser. | F.1.1-5 | 1.2 | P1 |
BY.15 | Tanımlanmış anaçlardan tekniğine uygun çelikleri alır. (*) | F.2.1-4 | 2.1 | P1 |
BY.16 | Alınan çelikleri belirtilen ebatlarda keserek yapraklarında küçültme yapar. | F.2.1-4 | 2.1 | P1 |
BY.17 | Köklendirmeye hazır hale getirilmiş çelikleri köklendirme tavalarına batırır. | F.2.1-4 | 2.1 | P1 |
BY.18 | Köklenen çeliklerin belirlenmiş ebat ve cinslerdeki kaplara aktarımını yapar. | F.2.1-4 | 2.2 | P1 |
BY.19 | Fidanlık sahasındaki tehlike ve risklere karşı uyarı işaret ve levhalarına uyar. (*) | A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 3.1 | P1 |
BY.20 | İşe uygun KKD’leri (maske, önlük, eldiven, çizme) kullanır. (*) | A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 3.1 | P1 |
BY.21 | İşe uygun alet ve ekipmanı seçerek işlevselliğini kontrol eder. | A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4, B.2.2 | 3.1 | P1 |
BY.22 | Alet ve ekipmanları emniyet kurallarına uygun şekilde kullanır. | A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 3.1 | P1 |
BY.23 | Yangın riskini önleyici kurallara uygun çalışır. | A.1.2-3, A.2.1-3-6, A.3.4 | 3.1 | P1 |
BY.24 | Aşı ve çelikle (vejetatif) üretim uygulamalarını, ağaç (lar)ın ve orman çevresinin zarar görmeyeceği şekilde gerçekleştirir. | A.3.1-3, B.3.1-4 | 3.1 | P1 |
BY.25 | Aşı ve çelikle üretim işinin başlangıcında imzalaması gereken belgedeki teknik içeriği/koşulları belirler. | B.1.1-3, B.3.1-4, C.1.1, C.2.1, E.1.1 | 3.2 | P1 |
BY.26 | Aşı ve çelikle üretim işlerinin bildirilen teknik koşullara uygunluğunu belirler. | B.1.1-3, B.3.1-4, C.1.1, C.2.1, E.1.1 | 3.2 | P1 |
(*) Kritik beceriler
YETERLİLİK EKLERİ
EK 1: Yeterlilik Birimleri
A1: İş Sağlığı, Güvenliği, Çevre Koruma ve İş Organizasyonu
B1: Orman Ağaçlandırma, Gençleştirme ve Bakım
B2: Fidan Yetiştirme
B3: Aşı ve Çelikle (Vejetatif ) Üretim
EK 2: Terimler, Simgeler ve Kısaltmalar
AĞAÇLANDIRMA: Ekim veya dikim yoluyla orman kurmada; saha etüdünden başlayarak projelendirme, tohum temini, fidan üretimi, arazi hazırlığı, dikim, ekim ve bakım faaliyetleri,
ALTLIK: Aşılamada kök sistemini taşıyan, üzerine aşı yapılacak ağaç veya fidan,
ANAÇ: Aşılamada kalem, göz gibi üretim materyalinin alındığı bitki,
AŞI BAĞI: Aşı yapıldıktan sonra kalem veya göz ile altlığın sabitlenmesine yarayan (Rafya, pamuk yün iplik, polietilen vb. şeritle) bağ,
AŞI GÖZÜ: Göz aşısı yapmak için anaçtan alınan parça,
AŞI KALEMİ: Aşı yapmak için anaçtan alınan sürgün parçası,
AŞI: Bitkilerde uygulanan tohumsuz üretme şekli olup, çoğaltılması istenilen çeşitten bir gözün veya aşı kalemi adı verilen sürgün parçasının altlık adı verilen diğer bitki üzerine yerleştirilip bütünleştirilmesi işlemi,
BOYLU FİDAN: Saksı, kap ya da yerde belirli standartlar dâhilinde boylandırılmış fidan,
ÇAPALAMA: Toprağa kırıntılı bir bünye vererek, toprağın su tutma ve hava kapasitesini artırmak, ayrıca fidanlarla rekabet eden otsu bitkileri bertaraf etmek için motorlu ya da el aletleriyle yapılan işlem,
ÇELİK: Vejetatif yolla yeni bir bitki üretmek amacıyla bitkilerden alınan uygun gövde, kök, dal ve yaprak parçası,
ÇIPLAK KÖKLÜ FİDAN: Kökleri ile sökülmüş ve üzerinde toprağı bulunmayan fidan,
DİRİ ÖRTÜ TEMİZLİĞİ: Ekim veya dikimde fidanların su ve besinine ortak olacak, ışığını engelleyecek örtünün, gövde ve/veya kökleri ile beraber sahadan uzaklaştırılması işlemi,
DOĞAL (TABİİ) GENÇLEŞTİRME: Gençleştirmeye ayrılmış orman alanlarında, mevcut ağaçların tohumlarından istifade ederek, gerektiğinde tohum takviyesi yapılmak suretiyle gençliğin getirilerek ormanın yenilenmesi çalışmaları,
DRENAJ: Drenaj problemi bulunan arazideki taban suyunun belli bir eğimle tahliye edilmesi,
EKİM ÖNCESİ İŞLEMLERİ: Ekimden önce tohumlara uygulanan şişirme, katlama, kabuğun zedelenmesi, ilaçlama vb. işler,
EKİM YASTIĞI (FİDAN YASTIĞI): Tohum ekiminin sistemli bir şekilde yapılmasını sağlayan makine veya el aletleriyle hazırlanan ölçülü toprak yığınları,
ENSO KAPLI FİDAN: Tohum veya çelikle fidan üretiminde kullanılan birleşik çok gözlü fidan kapları,
FİDAN ÇUKURU: Fidanların dikileceği, fidana ve yetişme ortamına uygun olarak el veya makine yardımıyla açılmış çukur,
FİDAN SELEKSİYONU: Sağlam ve gelecek vaat eden fidanların fidanlıktan dikim sahasına gönderilme aşamasında diğerlerinden ayrılma,
FİDAN TORBASI: Tohum ekiminin yapıldığı veya çıplak köklü fidanların alındığı genellikle polietilen malzemeden üretilmiş kap çeşidini,
FİDAN ZARARLILARI: Fidanların sağlığına olumsuz yönde etki eden fare, köstebek, kuş, böcek vb. canlılar ile hastalık yapan mantarlar,
FORMLU FİDAN: Bakım ve budama tedbirleriyle kullanma amacına göre şekillendirilmiş fidan,
GÖMÜ: Çıplak köklü fidanların serin, gölge ve drenajı uygun bir yerde kazılan hendeklerde, gevşetilmiş demetler halinde ve kökler toprakla kapatılmış olarak dikim zamanına kadar bekletilmesi işlemi,
ISCO: Uluslararası Meslek Standartları Sınıflandırması,
İBRELİ FİDAN: İğne yapraklı (çam, göknar, sedir, ardıç, ladin vb.) fidanı,
İHATA: Fidanların dış etkilere (insan ve hayvan vb. zararlılara) karşı korunması için, sahanın (tel, ahşap, kafes, çit vb.) çevrilmesi,
İSG: İş Sağlığı ve Güvenliği,
İŞ TALİMATI: İdare tarafından işin yapılışı için hazırlanmış şartnameye dayalı olarak oluşturulan talimat,
KAPATMA MATERYALİ: Ekilen tohumların üzerini örtmek için lüzumlu örtü malzemesi,
KAPLI FİDAN: Saksı, katranlı mukavva, polietilen levha veya torba ve kutu gibi kap içinde yetiştirilmiş, toprağı ile birlikte dikilen fidan,
KAYMAK TABAKASI: Yağışlardan veya sulamadan sonra toprak üzerinde suyun yoğunlaştırdığı mil ve kil tabakası,
KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM (KKD): Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış tüm alet, araç, gereç ve cihazlar,
KOZALAK: İğne yapraklı ağaç türlerinde tohum oluşumunun gerçekleştiği tohumları barındıran değişik şekillerdeki yapılar,
KÖK KESİMİ: Kök kesimi, fidan kökünün, büyümekte olduğu yerde, derinliğine ve yanlara doğru uzamasını kontrol altına almak, gövde kök oranını dengelemek ve yeterli miktarda saçak köke sahip olmasını sağlamak amacıyla, belirli derinlikte ve zamanlarda tekniğine uygun olarak, bir defa veya birkaç defa kesilmesi,
KÖK TUVALETİ: Dikimi yapılacak fidanların köklerindeki yaralı, kırık ve standart dışı uzamış köklerin kesilmesi işlemi,
KÖKLENDİRME: Bitkiden alınan uygun üretim materyalinin (Sürgün, kök, yaprak vb. parçasının) çeşitli işlemlerle kök yapmasının sağlanması,
ORMAN HUMUSU: Toprak üzerinde yer alan bitki ve hayvansal artıkların zamanla iklim koşulları ve mikroorganizma etkisiyle çürüyerek, parçalanıp oluşturdukları topraktan daha gevşek yapılı maddeler,
ÖLÜ ÖRTÜ TEMİZLİĞİ: Ekim veya dikimde fidanların büyümesini, ışığını engelleyecek toprak üstündeki örtünün uzaklaştırılması işlemi,
RİSK DEĞERLENDİRMESİ: İş yerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gereken çalışmalar,
RİSK: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimali,
SELEKTE: Sağlam ve gelecek vaat eden fidanların diğerlerinden ayrılması,
SEPETLİ FİDAN: Sahaya dikilecek fidanların, boylandırmak amacıyla uygun boyutlarda sepette büyütülmüş ve sepetiyle birlikte dikilecek fidan,
SEYRELTME: Sağlıklı ve kaliteli fidan elde edebilmek, gelişmesini sağlamak için bir kısım fidanların kesilmesi/ sökülmesi işlemi,
SİLVİKÜLTÜR: Orman yetiştirme faaliyetlerindeki gençleştirme ve bakım çalışmaları,
SUNİ GENÇLEŞTİRME: Ekim veya dikim yoluyla orman kurmada; saha etüdünden başlayarak projelendirme, tohum temini, fidan üretimi, arazi hazırlığı, dikim, ekim ve bakım faaliyetleri,
SÜRGÜN KONTROLÜ: Fidan çevresinde, fidanın suyuna ve besinine ortak olan ayrıca fidanın üzerinde baskı oluşturarak ve siperleyerek güneş ışınlarından faydalanmasını engelleyen ot, şüceyrat, sarılıcı bitkiler ağaççık ve kök-kütüklerin uzaklaştırılarak, fidanlar etrafında en az 50 cm. genişliğinde kesilmesi işlemi,
ŞARTNAME: Yapılması gereken işlerin mevzuata, işverenin ve idarenin taleplerine uygun olarak hazırlandığı görev tanımı,
TAVLI TOPRAK: Toprağın işlenmesinin en kolay olduğu, çok kuru veya ıslak olmadığı normal rutubetteki hali,
TEHLİKE: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyeli,
TERAS: Su açığı veya fazlası olan eğimli arazilerde yüzeysel akışı yavaşlatmak veya toprağın taşınmasını önlemek için tesviye yerlerine paralel olarak 60-100 cm genişlikte toprağın düzeltilerek, 35-40 cm derinliğinde işlendiği alan,
TOHUM BAHÇELERİ: Tohum meşcerelerinden seçilen üstün ağaçlardan alınan kalemlerin aşılandığı fidanlar veya tohumlardan yetiştirilen fidanlarla kurulan tohum kaynağı,
TOHUM MEŞCERELERİ: Fidan üretiminde ve ıslah çalışmalarında ihtiyaç duyulan tohumların hasadı için özel olarak ayrılmış, vasıfları iyi tohum kaynağı olarak kullanılan orman alanları,
TOHUM TOPLAMA SAHALARI: Tohum meşceresi ve tohum bahçesinin olmadığı durumlarda kullanılan tohum kaynağı,
TOHUM: Bitkilerin çoğalmasında rol oynayan üreme ve yayılma organı,
TOPRAK ISLAHI: Verimsiz toprakları verimli hale getirmek için yapılan işlemler,
TOPRAK İŞLEME: Toprağın çeşitli özelliklerini iyileştirmek amacıyla motorlu veya el aletleriyle belirli derinlikte işlenme,
TÜPLÜ FİDAN: Toprağı dağıtılmadan sökülen fidanların saz, kanaviçe, polietilen, çuval vb. malzeme ile ambalajlanmış veya doğrudan içine tohum ekilerek yetiştirilmiş fidan,
VEJETATİF ÜRETİM: Tohumdan yapılan fidan üretimi dışında kalan çelik, dal, aşı vb. her türlü fidan üretme biçimi,
YAPRAKLI FİDAN: Geniş yapraklı (kayın, gürgen, meşe vb.) fidanı,
YEŞİL GÜBRE TOHUMLARI: Toprağı ıslah ederek verimini artırmak amacıyla yonca, bezelye, fiğ, bakla, mısır, soya, kolza vb. tohumları,
EK3: Meslekte Yatay ve Dikey İlerleme Yolları
Orman Bakım İşçisi (Seviye 3) mesleğinde belge sahibi olanlar ilgili mesleklerin yeterliliklerinde yer alan ek bilgi ve becerileri tamamlayarak diğer ilgili mesleklere geçiş yapabilirler.
EK 4(*): Değerlendirici Ölçütleri
Mesleğin ölçme-değerlendirme uygulamalarında görev alacak değerlendiriciler aşağıdaki koşullardan asgari birini karşılamalıdırlar.
- Orman mühendisi olup ağaçlandırma, silvikültür veya fidanlık işlerinde en az 3 yıl deneyim sahibi olmak
- Orman teknikeri olarak ağaçlandırma, silvikültür veya fidanlık işlerinde 5 yıl çalışmış olmak
- Ağaçlandırma, silvikültür veya fidanlık işlerinde en az 7 yıl orman muhafaza memuru olarak çalışmış olmak
- Orman fakültelerinde “ağaçlandırma” , “silvikültür” , “fidanlık tekniği” konuları ile ilgili dersler vermiş öğretim üyesi veya görevlisi olmak
- Örgün ve yaygın eğitim kurumlarında “ağaçlandırma” , “silvikültür” , “fidanlık tekniği” konuları ile ilgili dersler vermiş olmak,
- Seçilen alternatife yönelik işlerde, en az fiili 10 yıl deneyimi olmak.
Yukarıdaki özelliklere sahip olan ve ölçme ve değerlendirme sürecinde görev alacak değerlendiricilere; ilgili alanda yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından mesleki yeterlilik sistemi, kişinin görev alacağı ulusal yeterlilik(ler), ilgili ulusal meslek standart(lar)ı, ölçme-değerlendirme ve ölçme-değerlendirmede kalite güvencesi konularında eğitim sağlanmalıdır.
EK 5(*): Resmi Görüşe Gönderilmesi Öncesinde Yeterlilik Taslağına Katkıda Bulunan Kurum/Kuruluşlar
Can ARKUTÇU, Başmühendis, Orman Bölge Müdürlüğü, Ankara
Koray CANTÜRK, Şef, Orman Bölge Müdürlüğü, Fidanlık Müdürlüğü, Bolu
Egemen ÇAKIR, Uzman, OR-KOOP, Ankara
Ali ÇANAKÇI, Silvikültür Şube Müdürü, Orman Bölge Müdürlüğü, Ankara
Ali baba EĞRİTAĞ, Müfettiş, OR-KOOP, Ankara
Ersan KABAKÇI, Mühendis, Orman Bölge Müdürlüğü, Ankara
Erdem KAPLAN, Genel Müdür, Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP), Ankara
Yakup KILIÇ, Şube Müdürü, Orman Genel Müdürlüğü, Silvikültür Daire Başkanlığı, Ankara
Hakan ÖZDUR, Müdür, Orman Bölge Müdürlüğü, Fidanlık Müdürlüğü, Ankara
Sancar ÖZTÜRK, Ağaçlandırma Şube Müdürü, Orman Bölge Müdürlüğü, Ankara
Şeyma SAY, Şef, Orman Bölge Müdürlüğü, Fidanlık Müdürlüğü, Ankara
Ayşe TEZCAN YAYLA, Orman Mühendisi, Orman Genel Müdürlüğü, Silvikültür Daire Başkanlığı, Ankara
Telat TÜRKOĞLU, Birlik Başkanı, OR-KOOP Ankara Birliği, Ankara
Ufuk UZUN, Mühendis, Orman Bölge Müdürlüğü, Ankara
Ramazan YÖNTEM, Müdür Yardımcısı, Orman Bölge Müdürlüğü, Orman İşletme Müdürlüğü, Bolu
EK 6(*): Yeterlilik Taslağının Görüşe Gönderildiği Kurum ve Kuruluşlar
……
EK 7(*): Yeterlilik Taslağına ilişkin Kurum ve Kuruluşlardan Gelen Görüşler ve Gelen Görüşlerin Değerlendirilmesine ilişkin Form
Ulusal Yeterlilik ve Seviyesi: | Orman Bakım ve Yetiştirme İşçisi (Seviye 3) | ||||
Son Görüş Verme Tarihi: | …. | ||||
Görüş Bildiren Kuruluş/Kişi/Unvanı: | …….. | ||||
E-posta: | – | ||||
Telefon: | – | ||||
Faks: | – | ||||
Bu form ulusal yeterlilik hazırlama sürecinde şeffaflığı ve katılımcılığı artırmak, aynı zamanda objektif ve ulusal platformda kabul gören meslek standartları oluşturabilmek amacıyla ilgili tarafların taslak mesleki yeterlilik üzerindeki görüşlerinin alınması ve değerlendirilmesi için kullanılmaktadır. Form çoğaltılarak sürece katkı sağlayacağına inanılan gerçek ve tüzel kişilere gönderilerek görüş alınabilir.
Lütfen formu doldurulduktan sonra ; info@orkoop.org.tr veya genelmudur@orkoop.org.tr adresine gönderiniz. Görüş ve katkılarınız için teşekkür ederiz. |
|||||
No | Standart üzerindeki yer (bölüm, satır no, sayfa no) | Görüş ve Öneriler | Bu iki sütun Standart/yeterlilik Hazırlayan Kuruluş tarafından doldurulacaktır | ||
Değerlendirme | Yeterlilik üzerinde yapılan düzeltme | ||||
1 | |||||
2 | |||||
3 | |||||
4 | |||||
5 | |||||
EK 8(*): Yeterliliğin Kazanılmasında Uygulanacak Ölçütlerin Belirlenmesi Amacıyla Gerçekleştirilen Pilot Çalışmaya Yönelik Bilgiler
[ORMAN BAKIM ve YETİŞTİRME İŞÇİSİ] SEVİYE [3] | |||||||
Katılımcı | Yeterlilik
Birimi |
Bilgi (Teorik) Sınavı
(Min. 60puan) |
Performans Sınavı
(Min. 80 puan) |
||||
Soru Sayısı | Doğru Cevap Sayısı | Puan
(%) |
Sonuç (G/K) | Puan | Sonuç
(G/K) |
||
EK 9(*): Yeterlilik Sınavına Giriş Şartları ve Belge Geçerlilik Süresine İlişkin Açıklamalar.
[1] Orman Ağaçlandırma ve Fidan Yetiştirme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
[2] Orman Gençleştirme ve Bakım İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
[3] Orman Ağaçlandırma ve Fidan Yetiştirme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
[4] Gençleştirme ve Bakım İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
ULUSAL YETERLİLİK – 2-
[15UY00..-3]
[ORMAN ÜRETİM İŞÇİSİ]
SEVİYE [3]
REVİZYON NO:
MESLEKİ YETERLİLİK KURUMU
Ankara, 2015
ÖNSÖZ
Orman Üretim İşçisi (Seviye 3) Ulusal Yeterliliği 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Kanunu ile anılan Kanun uyarınca çıkartılan “Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliği” hükümlerine göre hazırlanmıştır.
Yeterlilik taslağı, 27/05/2014 tarihinde imzalan işbirliği protokolü ile görevlendirilen Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) tarafından, hazırlanmıştır. Hazırlanan taslak hakkında sektördeki ilgili kurum ve kuruluşların görüşleri alınmış ve görüşler değerlendirilerek taslak üzerinde gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Nihai taslak MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi tarafından incelenip değerlendirildikten ve Komitenin uygun görüşü alındıktan sonra, MYK Yönetim Kurulunun …/…/2015 tarih ve …. sayılı kararı ile onaylanarak Ulusal Yeterlilik Çerçevesine (UYÇ) yerleştirilmesine karar verilmiştir.
Yeterliliğin hazırlanması, görüş bildirilmesi, incelenmesi ve doğrulanmasında katkı sağlayan kişi, kurum ve kuruluşlara görüş ve katkıları için teşekkür eder, yararlanabilecek tüm tarafların bilgisine sunarız.
Mesleki Yeterlilik Kurumu
GİRİŞ
Ulusal yeterliliğin hazırlanmasında, sektör komitelerinde incelenmesinde ve MYK Yönetim Kurulu tarafından onaylanarak yürürlüğe konulmasında temel ölçütler Mesleki Yeterlilik, Sınav ve Belgelendirme Yönetmeliğinde belirlenmiştir.
Ulusal yeterlilikler aşağıdaki unsurları içermektedir;
a)Yeterliliğin adı ve seviyesi,
b)Yeterliliğin amacı,
c)Yeterliliğe kaynak teşkil eden meslek standardı, meslek standardı birimleri/görevleri veya yeterlilik birimleri,
ç)Yeterlilik sınavına giriş için aranan şartlar,
d)Yeterlilik birimleri bazında öğrenme çıktıları ve başarım ölçütleri,
e)Yeterliliğin kazanılmasında uygulanacak ölçme, değerlendirme ve değerlendirici ölçütleri
f)Yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi, yenilenme şartları, belge sahibinin gözetimine ilişkin şartlar,
g)Yeterliliği geliştiren kurum/kuruluş ve doğrulayan Sektör Komitesi.
Ulusal yeterlilikler ulusal meslek standartları ve/veya uluslararası meslek standartları esas alınarak oluşturulur.
Ulusal yeterlilikler;
- Örgün ve yaygın eğitim ve öğretim kurumları,
- Yetkilendirilmiş belgelendirme kuruluşları,
- Kuruma yetkilendirme ön başvurusunda bulunmuş kuruluşlar,
- Ulusal meslek standardı hazırlamış kuruluşlar,
- Meslek kuruluşları ile bunların müşterek çalışmasıyla oluşturulur.
15UY00..-3 ORMAN ÜRETİM İŞÇİSİ ULUSAL YETERLİLİĞİ | ||
1 | YETERLİLİĞİN ADI | ORMAN ÜRETİM İŞÇİSİ |
2 | REFERANS KODU | 15UY00..-3 |
3 | SEVİYE | 3 |
4 | ULUSLARARASI SINIFLANDIRMADAKİ YERİ | ISCO 08: 6210 (Ormancılık ve ormancılıkla ilgili işlerde çalışanlar) |
5 | TÜR | – |
6 | KREDİ DEĞERİ | – |
7 | A)YAYIN TARİHİ | – |
B)REVİZYON NO | 00 | |
C)REVİZYON TARİHİ | – | |
8 | AMAÇ | Bu ulusal yeterliliğin temel amaçlarından biri; bireylerin kişisel ve profesyonel potansiyelini gerçekleştirmeye yönelik farkındalık, gelişim ve çözüm seçeneklerini artırıcı ve bu yönde destekleyici çalışmaları yürüten Orman Üretim İşçilerinin
· Adayların sahip olması gereken nitelikleri, bilgi, beceri ve yetkinlikleri tanımlamak, · Adayların, geçerli ve güvenilir bir belge ile mesleki yeterliliğini kanıtlamasına olanak vermek, · Eğitim sistemine, sınav ve belgelendirme kuruluşlarına referans ve kaynak oluşturmaktır. |
9 | YETERLİLİĞE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDART(LAR)I | |
12UMS0190-3 Ağaç Kesme ve Boylama Operatörü (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
15UMS0477-3 Sürütme ve Yükleme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı |
||
10 | YETERLİLİK SINAVINA GİRİŞ ŞART(LAR)I | |
– | ||
11 | YETERLİLİĞİN YAPISI | |
11-a) Zorunlu Birimler | ||
A1: İş Sağlığı, Güvenliği, Çevre Koruma ve İş Organizasyonu | ||
11-b) Seçmeli Birimler | ||
B1: Ağaç Kesme
B2: Emvali Sürütme, Yükleme ve Boşaltma |
||
11-c) Birimlerin Gruplandırılma Alternatifleri ve İlave Öğrenme Çıktıları | ||
Gruplandırma Alternatifleri
Adayın başvurabileceği alternatifler ve bunlarla ilgili birimlerden başarılı olduğunda elde edilebilecek yeterlilikler şunlardır: Alternatif-1: A1 ve B1 Bu alternatifte tanımlanan birimleri başararak yeterlilik belgesi sahibi olan kişiler, ağaç kesme uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kişilerdir.
Alternatif-2: A1 ve B2 Bu alternatifte tanımlanan birimleri başararak yeterlilik belgesi sahibi olan kişiler, emvali sürütme, yükleme ve boşaltma uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kişilerdir.
Alternatif-3: A1 ve B1, B2 Bu alternatifte tanımlanan birimleri başararak yeterlilik belgesi sahibi olan kişiler, hem ağaç kesme hem de emvali sürütme, yükleme ve boşaltma uygulamalarında mesleki yeterliliğe sahip kişilerdir.
Herhangi bir alternatifte belge almış adaylar, belge aldıkları tarihten itibaren iki (2) yıl içerisinde diğer alternatif(ler)e başvurdukları takdirde, ulusal yeterlilikte herhangi bir değişiklik yapılmamış ise belgelendikleri alternatif(ler) ile başvurdukları alternatif(ler)de ortak olan birim(ler)deki başarıları geçerli sayılarak, bu birim(ler)den muaf tutulurlar.
|
||
12 | ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME | |
Orman Üretim İşçisi (Seviye 3) Mesleki Yeterlilik Belgesini elde etmek isteyen adaylar birimlerde tanımlanan teorik ve/veya performansa dayalı sınavlara tabi tutulur. Adayların yeterlilik belgesini alabilmeleri için yeterlilik birimleri için hazırlanmış sınavlara girerek teorik ve/veya performansa dayalı sınavların ikisinden de başarılı olmaları şartı vardır.
Yeterlilik birimlerindeki teorik ve/veya performansa dayalı sınavları her bir birim için ayrı ayrı yapılabileceği gibi birlikte de yapılabilir. Ancak her birimin değerlendirmesi bağımsız yapılmalıdır.
Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi, birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Yeterlilik birimlerinin birleştirilerek bir yeterliliğin elde edilebilmesi için tüm birimlerin geçerliliğini koruyor olması gerekmektedir. |
||
13 | BELGE GEÇERLİLİK SÜRESİ | Belgenin düzenlendiği tarihten itibaren beş (5) yıldır. |
14 | GÖZETİM SIKLIĞI | Belge geçerlilik süresi içerisinde adaylar gözetime tabi tutulur. Adayın performansı belge aldığı tarihten itibaren 2. yıl ile 3. yıl arasında sınav ve belgelendirme kuruluşunca belirlenen gözetim yöntemi ile değerlendirilir.
Gözetim sonucu performansı yeterli bulunmayan veya gözetimi belge sahiplerinden kaynaklanan nedenlerle yapılamayan belge sahiplerinin belgeleri askıya alınır. Askı nedeni ortadan kalkan belge sahiplerinin belgelerinin geçerliliği geçerlilik süresi sonuna kadar devam eder |
15 | BELGE YENİLEMEDE UYGULANACAK ÖLÇME- DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ |
Beş (5) yıllık geçerlilik süresinin sonunda belge sahibinin performansı aşağıda tanımlanan yöntemlerden en az biri kullanılarak değerlendirmeye tabi tutulur;
a) 5 yıl belge geçerlilik süresi içinde yeterlilik belgesi kapsamında toplamda en az 2 yıl çalıştığına dair resmi kayıt, b) Yeterlilik kapsamında yer alan yeterlilik birimleri için tanımlanan Uygulama (performans) Sınavı (P1) Değerlendirme sonucu olumlu olan adayların belgelerinin geçerlilik süresi 5 yıl daha uzatılır. |
16 | YETERLİLİĞİ GELİŞTİREN KURULUŞ(LAR) | Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) |
17 | YETERLİLİĞİ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMİTESİ | MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi |
18 | MYK YÖNETİM KURULU ONAY TARİHİ VE SAYISI |
15UY00..-3/A1 İŞ SAĞLIĞI, GÜVENLİĞİ, ÇEVRE KORUMA ve İŞ ORGANİZASYONU
YETERLİLİK BİRİMİ |
|||
1 | YETERLİLİK BİRİMİ ADI | İş Sağlığı, Güvenliği, Çevre Koruma ve İş Organizasyonu | |
2 | REFERANS KODU | 15UY00..-3/A1 | |
3 | SEVİYE | 3 | |
4 | KREDİ DEĞERİ | – | |
5 | A)YAYIN TARİHİ | – | |
B)REVİZYON NO | 00 | ||
C)REVİZYON TARİHİ | – | ||
6 | YETERLİLİK BİRİMİNE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDARDI | ||
12UMS0190-3 Ağaç Kesme ve Boylama Operatörü (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
15UMS0477-3 Sürütme ve Yükleme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı |
|||
7 | ÖĞRENME ÇIKTILARI | ||
Öğrenme Çıktısı 1: İş süreçlerinde İSG risklerini ve önlemlerini açıklar. Başarım Ölçütleri: 1.1. Çalışma süreçlerindeki olası tehlike ve riskler ile İSG önlemlerini açıklar. 1.2. Yangın ve acil durumlarda uygun davranış ve önlemleri ayırt eder.
Öğrenme Çıktısı 2: Ormanın korunması ve çalışma ortamı düzenlemelerine yönelik işlemleri, yöntemlerine göre açıklar. Başarım Ölçütleri: 2.1. Ormanda doğal yaşamın özelliklerini, korunmasına yönelik tehditleri ve önlemlerini açıklar. . 2.2. Barınma alanlarının çevre korumaya uygunluğu için gerekli önlemleri açıklar.
Öğrenme Çıktısı 3: Şartnamelere göre, iş süreçlerinin yürütülmesine yönelik prosedürleri açıklar. Başarım Ölçütleri: 3.1. İş başlangıcı ve bitiminde imzalayacağı belgeleri ayırt eder. 3.2. Çalışmanın durdurulması gereken durumları ayırt eder.
|
|||
8 | ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME | ||
8 a) Teorik Sınav | |||
(T1): A1 birimine yönelik teorik sınav Ek A1-2’de yer alan “Bilgiler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Teorik sınavda adaylara, soru ve yanıtları yapılandırılmış ve her biri eşit puan değerinde, en az on beş (15) soruluk sözlü sınav (T1) uygulanmalıdır. Sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için, ilgili olduğu bilgi ölçütünün kapsamı ve içeriğine uygun süre tanınır ve bu süre yapılandırılan formatta belirtilir. Sözlü sınavda soruların en az % 60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek A1-2) ölçmelidir. | |||
8 b) Performansa Dayalı Sınav | |||
Bu birime yönelik beceri ve yetkinlik ifadeleri diğer birimlerin beceri ve yetkinlik kontrol listelerinde tanımlanmış olup, bu kapsamda söz konusu beceri ve yetkinlik ifadelerinin ölçme ve değerlendirmesi yapılacaktır | |||
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar | |||
Birim için öngörülen sınavın geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez. Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin tümüyle başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. | |||
9 | YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN KURUM/KURULUŞ(LAR) |
Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) | |
10 | YETERLİLİK BİRİMİNİ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMİTESİ |
MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi | |
11 | MYK YÖNETİM KURULU ONAY TARİHİ ve SAYISI |
||
EKLER
EK [A1]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler
- Orman üretim uygulamalarında sağlık bilgisi
- Orman üretim süreçlerinde ve çalışma alanlarında iş sağlığı ve güvenliği
- Orman üretim süreçlerinde ve çalışma alanlarında çevre ve orman koruma
- Orman üretim süreçlerinde organizasyon ve iş kuralları
EK [A1]-2(*): Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
- BİLGİLER
No |
Bilgi İfadesi |
UMS İlgili
Bölüm |
Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü |
Değerlendirme
Aracı |
BG.1 | Ağaçların kesilmesi, devrilmesi ve boylanması ile sürütme, yükleme ve boşaltma süreçlerinde ağaç ve arazi özelliklerine, hava koşullarına bağlı tehlike ve riskler ile ilgili önlemleri açıklar. | AKB[1]: A.1.1-2, A.2.2-5-8-9/ SY[2]: A.1.1 | 1.1 | T1 |
BG.2 | Çalışma ortamlarında yangın tehlike ve riski oluşturan davranış ve durumları ayırt eder. | AKB: A.1.1-2, A.2.2-5-8-9/ SY: A.1.1 | 1.1 | T1 |
BG.3 | Yangın tehlikesine yönelik önlemleri belirler. | AKB: A.1.1-2, A.2.2-5-8-9/ SY: A.1.1 | 1.1 | T1 |
BG.4 | İlkyardım kitinde bulunan malzemeleri ve işlevlerini ayırt eder. | AKB: A.1.1-2, A.2.2-5-8-9/ SY: A.1.1 | 1.1 | T1 |
BG.5 | İş süreçlerindeki olası kaza ve sağlık sorunlarında temel ilk müdahaleleri açıklar. | AKB: A.1.1-2, A.2.2-5-8-9/ SY: A.1.1 | 1.1 | T1 |
BG.6 | Çalışma ortamındaki tehlikeli maddelerle (yakıt, yağ) ilgili iş güvenliği önlemlerini açıklar. | AKB: A.1.1-2, A.2.2-5-8-9/ SY: A.1.1 | 1.1 | T1 |
BG.7 | Acil durumda aranacak birimleri ve telefon numaralarını belirler. | AKB: A.3.1-3, A.2.7/ SY: A.2.2-5) | 1.2 | T1 |
BG.8 | Olası yangınların büyümesini engellemek için düşük yoğunluklu alevlere müdahale tekniklerini açıklar. | AKB: A.3.1-3, A.2.7/ SY: A.2.2-5) | 1.2 | T1 |
BG.9 | Kesim, sürütme ve yükleme-boşaltma süreçlerinde ormanda diğer ağaç ve fidanlara zarar verebilecek riskleri belirler. | AKB: B.1.1-3, B.3.1-2/ SY: A.3.1-3 | 2.1 | T1 |
BG.10 | Kesim, sürütme ve yükleme-boşaltma süreçlerinde ormanda toprağın, nesli tehlike ve tehdit altında olan türlerin korunması, dere yataklarının ve su kaynaklarının korunması vb. konulardaki koruyucu önlemleri açıklar. | AKB: B.1.1-3, B.3.1-2/ SY: A.3.1-3 | 2.1 | T1 |
BG.11 | İş ve barınma alanlarında oluşan atıkların dönüştürülebilen malzemelerinin geri kazanımına ve çevre korumaya yönelik ayrıştırma ve bertaraf etme önlemlerini açıklar. | AKB: B.2.1/ SY: A.3.2, B.3.1 | 2.2 | T1 |
BG.12 | Geçici barınma alanı hazırlamada ormana zarar vermemeye yönelik dikkat edilecek önlemleri açıklar. | AKB: B.2.1/ SY: A.3.2, B.3.1 | 2.2 | T1 |
BG.13 | İşin başlangıcında imzalaması gereken belgeyi ve içeriğini açıklar. | SY: B.1.1-3 | 3.1 | T1 |
BG.14 | İşin bitiminde imzalaması gereken belgeyi ve içeriğini açıklar. | SY: B.1.1-3 | 3.1 | T1 |
BG.15 | Çalışmanın durdurulmasını gerektiren, hava koşullarına bağlı durumları açıklar. | SY: B.1.2 | 3.2 | T1 |
15UY00..-3/B1 AĞAÇ KESME YETERLİLİK BİRİMİ | |||
1 | YETERLİLİK BİRİMİ ADI | Ağaç Kesme | |
2 | REFERANS KODU | 15UY00..-3/B1 | |
3 | SEVİYE | 3 | |
4 | KREDİ DEĞERİ | – | |
5 | A)YAYIN TARİHİ | – | |
B)REVİZYON NO | 00 | ||
C)REVİZYON TARİHİ | – | ||
6 | YETERLİLİK BİRİMİNE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDARDI | ||
12UMS0190-3 Ağaç Kesme ve Boylama Operatörü (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı | |||
7 | ÖĞRENME ÇIKTILARI | ||
Öğrenme Çıktısı 1: Kesim sahası düzenlemelerini güvenlik ve kalite koşullarında yapar. Başarım Ölçütleri: 1.1. Kendisini ve sahayı güvenlik kurallarına uygun olarak kesime hazırlar. 1.2. Kesim ekipmanlarının hazırlık ve bakımını güvenlik ve kalite koşullarında gerçekleştirir.
Öğrenme Çıktısı 2: Ağaç kesme ve boylama işlemlerini yöntemlerine, güvenlik ve kalite koşullarına uygun şekilde yapar. Başarım Ölçütleri: 2.1. Devirme oyuğunu(oyum alma) tekniğine uygun olarak açar. 2.2. Güvenli ve yöntemine uygun şekilde devirme kesişi yapar. 2.3. Kesilmiş ağaçtan tekniklerine uygun olarak yuvarlak odun elde eder. 2.4. Yuvarlak gövde odununda boylama için işaretlenmiş yerlerden yöntemine göre keser.
Öğrenme Çıktısı 3: Ağaç kesiminde kişisel İSG ve çevre koruma önlemlerini uygular. Başarım Ölçütleri: 3.1. Kesim ve boylama sürecinde uygun kişisel koruyucu donanım ile çalışır. 3.2. Ağaç kesimini ormana zarar vermeden gerçekleştirir.
|
|||
ne | ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME | ||
8 a) Teorik Sınav | |||
(T1): B1 birimine yönelik teorik sınav Ek B1-2’de yer alan “Bilgiler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Teorik sınavda adaylara, soru ve yanıtları yapılandırılmış ve her biri eşit puan değerinde, en az dört (4) soruluk sözlü sınav (T1) uygulanmalıdır. Sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için, ilgili olduğu bilgi ölçütünün kapsamı ve içeriğine uygun süre tanınır ve bu süre yapılandırılan formatta belirtilir. Sözlü sınavda soruların en az % 60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek B1-2) ölçmelidir.
|
|||
8 b) Performansa Dayalı Sınav | |||
(P1): B1 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek-B1-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek çalışma ortamında yapılır. Beceri ve yetkinlik ifadeleri (Ek-B1-2) öğrenme çıktılarında belirtilen koşullara göre performansa dayalı sınav ile ölçülmelidir. | |||
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar | |||
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez. Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin tümüyle başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış göstermesi halinde sınava son verilir ve aday başarısız sayılır.
|
|||
9 | YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN KURUM/KURULUŞ(LAR) |
Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) | |
10 | YETERLİLİK BİRİMİNİ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMİTESİ |
MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi | |
11 | MYK YÖNETİM KURULU ONAY TARİHİ ve SAYISI |
||
EKLER
EK [B1]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler
- Ağaç kesim sahasında İSG uygulamaları
- Ağaç kesimi süreçlerinde kullanılan cihazlar, araç-gereçlerin hazırlığı ve bakımı
- Temel ağaç kesimi uygulamaları
- Riskli ağaçların kesim uygulamaları
- Kesilmiş ağaçların boylama uygulamaları
EK [B1]-2(*): Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
- BİLGİLER
No |
Bilgi İfadesi |
UMS İlgili
Bölüm |
Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü |
Değerlendirme
Aracı |
BG.1 | Kesimi yapılacak ağacın bulunduğu yerin arazisini meyil, tümsek, çıkıntı, toprak özelliği, ağaç sıklığı gibi özellikler dikkate alınarak en uygun devirme yönünü belirler. | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 1.1 | T1 |
BG.2 | Kaçış yönünü devirme yönüne göre ağacın arkasında sağa ve sola 45 derece açıyla belirler. | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 1.1 | T1 |
BG.3 | Testerenin günlük bakım uygulamalarını (zincir eğeleme/ bileme, filtre temizliği, zincir gerginliği, vb.) açıklar. | D.2.1-6, D.3.1-3, A.1.4, A.2.4-6, C.1.3, C.2.1-2, C.4.2 | 1.2 | T1 |
BG.4 | Devirme yönüne ya da aksi tarafına eğik, devirme yönünün sağına ya da soluna eğik, çatal, çürük, kovuk ve eğimli arazilerde büyümüş riskli ağaçlara özel devirme kesişi tekniklerini açıklar | E.2.1-7 | 2.2 | T1 |
- BECERİ VE YETKİNLİKLER
No |
Beceri ve Yetkinlik İfadesi |
UMS İlgili
Bölüm |
Yeterlilik Birimi Başarım Ölçütü | Değerlendirme Aracı |
BY.1 | Kesim yapılacak alanın giriş ve çıkışlarına “kesim alanıdır” levhalarının bulunup bulunmadığını kontrol eder. | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 1.1 | P1 |
BY.2 | Kesimi yapılacak ağaçların kökü dibi etrafındaki kuru dal, taş, yaprak ve ot gibi maddeleri temizler. (*) | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 1.1 | P1 |
BY.3 | Kaçış yolunu, (varsa) engelleri temizleyerek hazırlar. (*) | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 1.1 | P1 |
BY.4 | Motorlu testeresini çalışmaya hazır halde bulundurur. | D.2.1-6, D.3.1-3, A.1.4, A.2.4-6, C.1.3, C.2.1-2, C.4.2 | 1.2 | P1 |
BY.5 | Motorlu testerenin üzerindeki güvenlik donanımlarını çalışır halde tutar. | D.2.1-6, D.3.1-3, A.1.4, A.2.4-6, C.1.3, C.2.1-2, C.4.2 | 1.2 | P1 |
BY.6 | Motorlu testereyi güvenli bir şekilde (yerde ya da dizlerinin arasında, üç nokta temas tekniği ile) çalıştırır. (*) | D.2.1-6, D.3.1-3, A.1.4, A.2.4-6, C.1.3, C.2.1-2, C.4.2 | 1.2 | P1 |
BY.7 | Motorlu testerede zincir yağ izi, fren ve rölanti testlerini yapar. (*) | D.2.1-6, D.3.1-3, A.1.4, A.2.4-6, C.1.3, C.2.1-2, C.4.2 | 1.2 | P1 |
BY.8 | Kesim alanında yeterli miktarda (minimum 3) kama (düraminyum/ ağaç/ plastik) bulundurur. | D.2.1-6, D.3.1-3, A.1.4, A.2.4-6, C.1.3, C.2.1-2, C.4.2 | 1.2 | P1 |
BY.9 | Balta, sapin ve çevirme çengelini yanında bulundurur. | D.2.1-6, D.3.1-3, A.1.4, A.2.4-6, C.1.3, C.2.1-2, C.4.2 | 1.2 | P1 |
BY.10 | Ağaç kesme ve boylama faaliyetleri için şerit metre ve kumpas kullanır. | D.2.1-6, D.3.1-3, A.1.4, A.2.4-6, C.1.3, C.2.1-2, C.4.2 | 1.2 | P1 |
BY.11 | Kesilecek ağacın etrafında ağaç boyunun iki katı kadar yarıçaplı dairesel alanı “tehlike alanı” olarak belirler. (*) | A.1.1-4, A.2.2, D.1.6 | 2.1 | P1 |
BY.12 | Devirme yönünü göz ününe alarak ağacın çapına uygun derinlikte devirme oyuğunu açar. (*) | E.1.1-2 | 2.1 | P1 |
BY.13 | Devirme oyuğu açma işlemi sonunda devirme oyuğu tabanı ile tavanını bir noktada çakıştırır. | E.1.1-2 | 2.1 | P1 |
BY.14 | Açtığı devirme oyuğunun açısı 45-55 derece aralığında olmasını sağlar. | E.1.1-2 | 2.1 | P1 |
BY.15 | Devirme yönünü kontrol ederek gerekirse devirme oyuğunda düzeltme yapar. | E.1.1-2 | 2.1 | P1 |
BY.16 | Devirme kesişi öncesi sesli uyarı yapar. (*) | A.1.1-4, A.2.2, E.2.1-7 | 2.2 | P1 |
BY.17 | Tehlike bölgesinin emniyetini kontrol ederek devirme oyuğu tabanından çapın 1/10’u kadar yüksekten(eşik) devirme oyuğunun ters tarafından tam yatay olarak devirme kesimini yapar. (*) | A.1.1-4, A.2.2, E.2.1-7 | 2.2 | P1 |
BY.18 | Devirme oyuğuna çapın 1/10’u oranında mesafe kalıncaya kadar (kopma şeridi/menteşe) devirme kesimine devam eder. | E.2.1-7 | 2.2 | P1 |
BY.19 | Testereyi yatay düzlemde doğrusal olarak geriye çekip zincir frenini devreye sokarak kaçış yönünde olmayan bir yere bırakır. | A.2.4-6, C.1.3, E.2.1-7 | 2.2 | P1 |
BY.20 | İkinci defa tehlike bölgesinin emniyetini kontrol ederek kamalama (gerekiyorsa) yapar. | A.1.1-4, A.2.2, E.2.1-7 | 2.2 | P1 |
BY.21 | Ağaç devrilmeye başlayınca ikinci sesli uyarıyı yaparak kaçış yoluna çekilir. (*) | A.1.1-4, A.2.2, E.2.1-7 | 2.2 | P1 |
BY.22 | Ağaç devrilirken komşu ağaçların çatıları serbest kalıncaya kadar bekler. | B.1.1-3, E.2.1-7 | 2.2 | P1 |
BY.23 | Gövde hizasından olmak üzere dal çapına uygun motorlu testere ve/veya balta kullanarak ve dallardaki gerilime (basınç ve çekme kuvvetlerine) dikkat ederek gövdeden dalları temizler. (*) | A.2.4-6, C.1.3, E.3.1-3 | 2.3 | P1 |
BY.24 | Temizleme esnasında kendisinin 2 metre yakınına kadar insan bulunmamasını sağlar. (*) | A.1.1-4, A.2.2, E.3.1-3 | 2.3 | P1 |
BY.25 | Eğimli arazide ağacın üst tarafında durarak çalışır. | A.1.1-4, A.2.2, E.3.1-3 | 2.3 | P1 |
BY.26 | Varsa ur ve gövde şişkinliklerini gövde hizasından olmak üzere motorlu testere ve/veya balta kullanarak keser. | C.1.1-2, C.2.1-2, C.3.1-3, C.4.1-2, E.3.1-3 | 2.3 | P1 |
BY.27 | Gerektiğinde, iğne yapraklı ağaç yuvarlak odunlarının kabuklarını balta ve/veya kabuk soyma makinesi kullanarak soyar. | C.1.1-2, C.2.1-2, C.3.1-3, C.4.1-2, E.3.1-3 | 2.3 | P1 |
BY.28 | Yuvarlak gövde odunlarını işaretlenmiş yerlerden ağacın uzunluk eksenine dik olarak boylama kesimi yapar. (*) | E.4.1-3 | 2.4 | P1 |
BY.29 | Yüz koruyuculu ve kulaklıklı baret (kombine/tam takım baret) tekniğine uygun olarak takar. (*) | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 3.1 | P1 |
BY.30 | Reflektörlü yelek/mont giyer. | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 3.1 | P1 |
BY.31 | Testere korumalı pantolonu giyer. (*) | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 3.1 | P1 |
BY.32 | Koruyucu eldiven takar. (*) | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 3.1 | P1 |
BY.33 | Çelik burunlu ve testere korumalı bot giyer. (*) | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 3.1 | P1 |
BY.34 | Baret takar. (*) | D.1.1-7, A.1.3, A.2.1-2, B.2.2 | 3.1 | P1 |
BY.35 | Kesim ve boylamayı çevredeki kesime girmeyecek diğer ağaçlara ve korunması gereken orman florasına zarar vermeyecek şekilde gerçekleştirir. | AKB: B.1.1-3, B.3.1-2/ SY: A.3.1-3 | 3.2 | P1 |
(*) Kritik beceriler
15UY00..-3/B2 EMVALİ SÜRÜTME, YÜKLEME ve BOŞALTMA YETERLİLİK BİRİMİ | |||
1 | YETERLİLİK BİRİMİ ADI | Emvali Sürütme, Yükleme ve Boşaltma | |
2 | REFERANS KODU | 15UY00..-3/B2 | |
3 | SEVİYE | 3 | |
4 | KREDİ DEĞERİ | – | |
5 | A)YAYIN TARİHİ | – | |
B)REVİZYON NO | 00 | ||
C)REVİZYON TARİHİ | – | ||
6 | YETERLİLİK BİRİMİNE KAYNAK TEŞKİL EDEN MESLEK STANDARDI | ||
15UMS0477-3 Sürütme ve Yükleme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı | |||
7 | ÖĞRENME ÇIKTILARI | ||
Öğrenme Çıktısı-1: Sürütme için güzergâh ve emvalin hazırlıklarını güvenlik ve kalite koşullarına uygun şekilde yapar. Başarım Ölçütleri: 1.1. Sürütme hazırlıklarını arazi özelliklerine göre güvenlik ve kalite koşullarında, gerçekleştirir. 1.2. Emvali güvenlikli şekilde sürütmeye hazırlar.
Öğrenme Çıktısı-2: Makine veya yük hayvanı ile sürütme işlemlerini yöntemlerine, güvenlik ve kalite koşullarına uygun şekilde yapar. Başarım Ölçütleri: 2.1. Emvalin makine ve/veya ekipmanla sürütme işlemlerini, teknik, güvenlik ve kalite koşullarına uygun olarak yapar. 2.2. Emvalin yük hayvanı ile sürütme işlemlerini, teknik, güvenlik ve kalite koşullarına uygun olarak yapar.
Öğrenme Çıktısı-3: Emvalin yükleme ve boşaltma işlemlerini yöntemlerine, güvenlik ve kalite koşullarına uygun şekilde gerçekleştirir. Başarım Ölçütleri: 3.1. Orman sahasında, rampaya sterli istif yöntemlerini açıklar. 3.2. Emvalin makine ile nakliye aracına yükleme ve boşaltmasını tekniğine, emniyete ve kalite kurallarına uygun olarak yapar. 3.3. Emvalin elle yüklenmesi ve boşaltılmasını tekniğine, emniyete ve kalite kurallarına uygun olarak yapar.
Öğrenme Çıktısı 4: Sürütme, yükleme ve boşaltmada kişisel İSG ve çevre koruma önlemlerini uygular. Başarım Ölçütleri: 4.1. Sürütme, yükleme ve boşaltma sürecinde uygun kişisel koruyucu donanım ile çalışır. 4.2. Sürütme, yükleme ve boşaltmayı ormanın ve emvalin zarar görmeyeceği şekilde gerçekleştirir.
|
|||
8 | ÖLÇME VE DEĞERLENDİRME | ||
8 a) Teorik Sınav | |||
(T1): B2 birimine yönelik teorik sınav Ek B2-2’de yer alan “Bilgiler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Teorik sınavda adaylara, soru ve yanıtları yapılandırılmış ve her biri eşit puan değerinde, en az dört (4) soruluk sözlü sınav (T1) uygulanmalıdır. Sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için, ilgili olduğu bilgi ölçütünün kapsamı ve içeriğine uygun süre tanınır ve bu süre yapılandırılan formatta belirtilir. Sözlü sınavda soruların en az % 60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini (Ek B2-2) ölçmelidir.
|
|||
8 b) Performansa Dayalı Sınav | |||
(P1): B2 birimine yönelik performansa dayalı sınav Ek-B2-2’de yer alan “Beceriler ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi, belirlenen kapsamda, gerçek uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek çalışma ortamında yapılır. Beceri ve yetkinlik ifadeleri (Ek-B2-2) öğrenme çıktılarında belirtilen koşullara göre performansa dayalı sınav ile ölçülmelidir. | |||
8 c) Ölçme ve Değerlendirmeye İlişkin Diğer Koşullar | |||
Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez. Yeterlilik biriminin geçerlilik süresi birimin tümüyle başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır.
Adayın kendi ve diğer kişilerin can güvenliğini tehlikeye sokacak bir davranış göstermesi halinde sınava son verilir ve aday başarısız sayılır.
|
|||
9 | YETERLİLİK BİRİMİNİ GELİŞTİREN KURUM/KURULUŞ(LAR) |
Türkiye Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği (OR-KOOP) | |
10 | YETERLİLİK BİRİMİNİ DOĞRULAYAN SEKTÖR KOMİTESİ |
MYK Ağaç İşleri, Kâğıt ve Kâğıt Ürünleri Sektör Komitesi | |
11 | MYK YÖNETİM KURULU ONAY TARİHİ ve SAYISI |
||
EKLER
EK [B2]-1: Yeterlilik Biriminin Kazandırılması için Tavsiye Edilen Eğitime İlişkin Bilgiler
- Emval sürütme ve yükleme-boşaltmada İSG uygulamaları
- Emval sürütme ve yükleme-boşaltma süreçlerinde kullanılan cihazlar, araç-gereçlerin hazırlığı ve bakımı
- Emvali makine ile sürütme uygulamaları
- Emvali yük hayvanı ile sürütme uygulamaları
- Emvalin istifleme, yükleme ve boşaltma uygulamaları
EK [B2]-2(*):Yeterlilik Biriminin Ölçme ve Değerlendirmesinde Kullanılacak Kontrol Listesi
- BİLGİLER
No |
Bilgi İfadesi |
UMS İlgili
Bölüm |
Yeterlilik Birimi
Başarım Ölçütü |
Değerlendirme
Aracı |
BG.1 | Sürütmede kullanılan hayvanların beslenme, bakım ve sağlık özelliklerini açıklar. | B.3.2-3 | 2.2 | T1 |
BG.2 | Sterli istifin özelliklerini açıklar. | C.6.1-3 | 3.1 | T1 |
BG.3 | Sterli istif yapılabilecek emval çeşitlerini ayırt eder. | C.6.1-3 | 3.1 | T1 |
BG.4 | Yükleme ve boşaltma eylemlerinde, beden sağlığı için uyulması gereken temel ergonomik önlemleri açıklar. | A.2.4, D.1.1-5, D.2.1-2-4, | 3.3 | T1 |
- BECERİ VE YETKİNLİKLER
No |
Beceri ve Yetkinlik İfadesi |
UMS İlgili
Bölüm |
Yeterlilik Birimi Başarım Ölçütü | Değerlendirme Aracı |
BY.1 | Sürütme yolunda emvalin ilerlemesine engel olabilecek dal, taş vb. unsurları temizler. (*) | A.1.2-4, B.2.1-3, C.1.1-2 | 1.1 | P1 |
BY.2 | Ara toplama yerleri ve rampaları ulaşımı engellemeyecek şekilde düzenler. | A.1.2-4, B.2.1-3, C.1.1-2 | 1.1 | P1 |
BY.3 | İşin ve arazinin özelliğine göre belirlenen tehlike ve risklere karşı uyarı işaret ve levhalarını kontrol eder. | A.1.2-4, A.2.1, B.2.1-3, C.1.1-2 | 1.1 | P1 |
BY.4 | İşin ve arazinin özelliğine göre belirlenen tehlike ve risklere karşı çalışma alanına ilgisiz kişilerin girmemesi, bariyer yerleştirme, yolu trafiğe kapatma, vb. önlemleri alır. (*) | A.1.2-4, A.2.1-3, B.2.1-3, C.1.1-2 | 1.1 | P1 |
BY.5 | Kullanacağı güzergâh üzerindeki sürütme yöntemi değiştireceği noktaları (atak noktaları) belirler. (*) | A.1.2-4, A.2.1-3, B.2.1-3, C.1.1-2 | 1.1 | P1 |
BY.6 | Varsa emvalin üzerindeki sürütmeye engel oluşumları(dal, ur vb.) temizler. | B.4.1-2, C.2.1-4 | 1.2 | P1 |
BY.7 | Emvalin sürütme esnasında rahat ilerlemesi için gerektiğinde baş çevrelemesi yapar. | B.4.1-2, C.2.1-4 | 1.2 | P1 |
BY.8 | Sterli ürünleri sürütme yöntemine uygun olarak belirlenen noktalarda toplar. | B.4.3, C.2.1-4 | 1.2 | P1 |
BY.9 | Emvali sürütme yolunun veya hattının kenarına çeker. | B.4.3, C.2.1-4 | 1.2 | P1 |
BY.10 | Yuvarlanma istikametinde insan bulunmamasını sağlar. (*) | A.1.1-4, A.2.4, C.2.1-4 | 1.2 | P1 |
BY.11 | Emvali tambura veya çekme kancalarına uygun aparat ve yöntemle bağlar. (*) | C.3.1-5, A.2.4-6, B.4.1-3 | 2.1 | P1 |
BY.12 | Arazi eğimine göre yukarıdan aşağı sürütme veya ters meyil sürütmede emvalin konum aldırmasında makineyi kullanan operatör ile uyumlu çalışır. | C.3.1-5, A.2.4, B.4.1-4 | 2.1 | P1 |
BY.13 | Sürütme esnasında emvalin yakınında kendisi ve başkasının bulunmamasını sağlar. (*) | C.3.1-5, A.2.4, B.4.1-4 | 2.1 | P1 |
BY.14 | Sürütme güzergâhı sonunda emvali traktör çekici tamburundan çözerek rampada uygun yere bırakır. (*) | C.3.1-5, B.4.3 | 2.1 | P1 |
BY.15 | Taşınacak emvalin büyüklüğüne ve hayvanın taşıyabilme gücüne göre yükleyeceği emvali belirler. (*) | A.2.4-6, B.4.1-3, B.3.2-3, C.4.1-5, C.5.1-2 | 2.2 | P1 |
BY.16 | Emvali hayvanın türüne (katır, manda/öküz) uygun aparat (sapin, çevirme kancası vb. ) ve yöntemle bağlar. (*) | B.4.1-3, B.3.2-3, C.4.1-5, C.5.1-2 | 2.2 | P1 |
BY.17 | Emvalin bağlandığı hayvanın/hayvanların sürütme güzergâhında güvenli şekilde ilerlemelerini sağlar. | A.2.4-6, B.4.1-3, B.3.2-3, C.4.1-5, C.5.1-2 | 2.2 | P1 |
BY.18 | Hayvanların yolda zorlanması durumunda yükünü azaltır. | A.2.4-6, B.4.1-3, B.3.2-3, C.4.1-5, C.5.1-2 | 2.2 | P1 |
BY.19 | Emvali hayvandan çözerek veya indirerek rampada uygun yere bırakır. (*) | B.4.3, C.4.1-5, C.5.1-2 | 2.2 | P1 |
BY.20 | Sürütme esnasında emvalin yakınında kendisi ve başkasının bulunmamasını sağlar. (*) | A.2.4, B.4.1-2, C.4.1-5, C.5.1-2 | 2.2 | P1 |
BY.21 | Emvali cinsine ve özelliklerine göre yükleme için önceliklendirir. (*) | D.1.2-5, D.2.1-2-4, A.3.4, B.4.1-3 | 3.2 | P1 |
BY.22 | Yükleyici makineye emvalin, dengeli şekilde yüklenmesine yardım eder. | D.1.2-5, D.2.1-2-4, A.3.4, B.4.1-3 | 3.2 | P1 |
BY.23 | Emvalin makineye yüklenmesinde makine operatörüyle birbirini görecek konumda bulunur. | D.1.2-5, D.2.1-2-4, A.1.1-4, A.2.4 | 3.2 | P1 |
BY.24 | Yükleyici makine hareket halindeyken makineye güvenli mesafede (tomruk boyunun bir buçuk katı kadar, boom’lu yükleyicide boom kolu uzunluğu artı tomruk boyunun yarısı kadar) konumlanır. (*) | D.1.2-5, D.2.1-2-4, A.1.1-4, A.2.4 | 3.2 | P1 |
BY.25 | Nakliye aracına yüklenen emvali kancalarla sabitleyerek palaskayla bağlar. (*) | D.1.2-5, D.2.1-2-4, B.4.1-3 | 3.2 | P1 |
BY.26 | Boşaltmada palaskaları, emvalin kontrolsüz şekilde düşme riskini önleyecek tedbirleri alarak çözer. (*) | D.1.2-5, D.2.1-2-4, B.4.1-3 | 3.2 | P1 |
BY.27 | Emvalin üzerindeki sabitleme kancalarını çıkarır. (*) | D.1.2-5, D.2.1-2-4, | 3.2 | P1 |
BY.28 | Araçtaki emvali, satış istif yerlerindeki cins ve nevi’sine uygun yere güvenli şekilde boşaltır. (*) | D.1.2-5, D.2.1-2-4, B.4.1-3 | 3.2 | P1 |
BY.29 | Yükleme yapılacak araca yükleme rampasını (sal), emvalin boyuna ve ağırlığına uygun olacak şekilde kurar. (*) | B.4.1-2, D.1.1-5, D.2.3- | 3.3 | P1 |
BY.30 | Emvali önceliklendirme sırasına göre yükleme rampası (sal) üzerinden, uygun ekipmanla (sapin ve çevirme çengeli ile) güvenli şekilde araca yükler. (*) | A.2.6, B.4.1-2, D.1.1-5, D.2.3- | 3.3 | P1 |
BY.31 | Yüklenen emvali “U” kancalarla sabitleyerek palaskayla bağlar. (*) | B.4.1-2, D.1.1-5, D.2.3- | 3.3 | P1 |
BY.32 | Boşaltmada palaskaları, emvalin kontrolsüz şekilde düşme riskini önleyecek tedbirleri alarak çözer. | A.2.6, B.4.1-2, D.1.1-5, D.2.3- | 3.3 | P1 |
BY.33 | Emvalin üzerindeki sabitleme kancalarını çıkarır. (*) | B.4.1-2, D.1.1-5, D.2.3- | 3.3 | P1 |
BY.34 | Araçtaki emvali, satış istif yerlerindeki cins ve nevi’sine uygun yere güvenli şekilde boşaltır. (*) | B.4.1-2, D.1.1-5, D.2.3- | 3.3 | P1 |
BY.35 | Reflektörlü yelek/mont giyer. | A.1.1-4, A.2.3-4 | 4.1 | P1 |
BY.36 | Testere korumalı pantolonu giyer. (*) | A.1.1-4, A.2.3-4 | 4.1 | P1 |
BY.37 | Koruyucu eldiven takar. (*) | A.1.1-4, A.2.3-4 | 4.1 | P1 |
BY.38 | Çelik burunlu korumalı bot giyer. (*) | A.1.1-4, A.2.3-4 | 4.1 | P1 |
BY.39 | Baret takar. (*) | A.1.1-4, A.2.3-4 | 4.1 | P1 |
BY.40 | Sürütme güzergâhı ya da atakta sürütme yaparken kendisinin, hayvanın ve çevrenin zarar görmemesi için önlem alır. | A.2.4-6, A.3.1-3 | 4.2 | P1 |
BY.41 | Yükleme ve boşaltmayı emvale zarar vermeyecek şekilde gerçekleştirir. | B.4.2, C.4.1-5, C.5.1-2 | 4.2 | P1 |
(*) Kritik beceriler
YETERLİLİK EKLERİ
EK 1: Yeterlilik Birimleri
A1: İş Sağlığı, Güvenliği, Çevre Koruma ve İş Organizasyonu
B1: Ağaç Kesme
B2: Emvali Sürütme, Yükleme ve Boşaltma
EK 2: Terimler, Simgeler ve Kısaltmalar
ATAK: Sürütme güzergâhında eğimin keskin olarak değiştiği yer,
BAŞ ÇEVRELEMESİ: Emvalin silindirik gövdesinin ucundaki keskinliğin alınması işlemi,
BOOM KOLU: Emvalin taşınmasında kullanılan vinç türü makinelerin kaldırma kolu,
BOŞALTMA: Emvalin nakil vasıtasından satış istif yerine boşaltılması,
BOYLAMA: Kesilmiş ağaçların piyasa istekleri istekleri doğrultusunda bölümlere ayrılması işlemi,
ÇEVİRME ÇENGELİ: Tomrukları çevirmede kullanılan, kanca ve bir halkadan oluşan, sabit veya halkasına göre değiştirilebilir saplı bir alet,
DERE YATAĞI: Akarsuyunun tabii mecrasında aktığı zemin,
DEVİRME KESİŞİ: Devirme oyuğunun açıldığı tarafın tersi yönünden başlanarak ağacın devirme yönüne doğru yapılan kesiş,
DEVİRME OYUĞU: Ağacın kesim hattındaki çapının 1/5-1/3´ü kadar derinlikte yaklaşık 45º´lik ağız açısı ile devirme yönünde açılan kama şekilli yapı,
DEVİRME YÖNÜ: Ağacın kesiminde ağaç ve arazi yapısına göre devrilmesi istenilen taraf,
EKİPMAN: Sürütmede kullanılan; oluk, tambur, halat, zincir, kanca, vb. aletler,
EMVAL: Her türlü orman ürünü (tomruk, tel direği, maden direği, sanayi odunu, kâğıtlık odun, lif- yonga odunu, sırık, çubuk, yakacak odun),
ERGONOMİ: Anatomik, fizyolojik ve psikolojik olarak sağlık sorunlarının ortadan kaldırılabilmesi, verimin arttırılabilmesi için, çalışma ortamının nasıl dizayn edileceği ve çalışana nasıl adapte edileceği ile ilgilenen bilimsel bir disiplin,
HAVAİ HAT: Çelik halatlar yardımıyla belli bir yükseklikten taşıma için kurulmuş makine ve düzenek,
İLKYARDIM KİTİ: İlkyardım malzemelerinden oluşan takım ve bunların muhafaza edildiği kutu veya çanta,
ISCO: Uluslararası Standart Meslek Sınıflandırması,
İSG: İş Sağlığı ve Güvenliği,
KAMA: Ağacın kolay devrilmesi ve devirme yönünün kontrol altında tutulması amacıyla devirme kesişi kesim hattına çakılan özel hazırlanmış ahşap veya metal parçalar,
KİŞİSEL KORUYUCU DONANIM (KKD): Çalışanı, yürütülen işten kaynaklanan, sağlık ve güvenliği etkileyen bir veya birden fazla riske karşı koruyan, çalışan tarafından giyilen, takılan veya tutulan, bu amaca uygun olarak tasarımı yapılmış giysi, tüm alet, araç, gereç ve cihazlar,
KOPMA ŞERİDİ: Devirme oyuğu ve devirme kesişi arasında kalan odun parçası,
MAKİNE: Sürütmede kullanılan; traktör, havai hat, sürütücü vinç, vb. araçlar,
MOTORLU ZİNCİR TESTERE: Tahrikini motordan alan ve bir lama üzerine yerleştirilmiş zincirle kesim yapan kesim makinesi,
RAMPA: Sürütme işleminin sonlandırıldığı, yol kenarındaki yükleme yapılacak yer,
RİSK DEĞERLENDİRMESİ: İş yerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek tehlikelerin belirlenmesi, bu tehlikelerin riske dönüşmesine yol açan faktörler ile tehlikelerden kaynaklanan risklerin analiz edilerek derecelendirilmesi ve kontrol tedbirlerinin kararlaştırılması amacıyla yapılması gereken çalışmalar,
RİSK: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma ya da başka zararlı sonuç meydana gelme ihtimali,
SAPİN: Emvalin çevrilmesi, yuvarlanması, ileri geri hareket ettirilerek sürütülmesinde, yüklenmesinde ve boşaltılmasında kullanılan el aleti,
STER: Eni ve boyu 1m ve yüksekliği 1.10 m olan ölçü birimi,
STERLİ İSTİF: Ölçüsü ster olan istiflenme şekli,
SU KAYNAĞI: Suların yerin altından çıktığı yer, kaynak, göze, memba,
SÜRÜTME: Emvalin kesim yerinden rampalara taşınması işlemi,
SÜRÜTME GÜZERGÂHI: Emvalin sürütülmesinde kesim yerinden rampalara kadar olan yol,
SÜRÜTME YÖNTEMİ: Sürütmede kullanılan makine, hayvan ya da elle uygulanan teknikler,
ŞARTNAME: Yapılması gereken işlerin mevzuata, işverenin ve idarenin taleplerine uygun olarak hazırlandığı görev tanımı,
TEHLİKE ALANI: Ağaç kesim sahasında kesilecek ağacın çevresinde ağaç boyunun iki katı kadar çapa sahip alan,
TEHLİKE: İşyerinde var olan ya da dışarıdan gelebilecek, çalışanı, kullandığı aleti, işyerini ve çevresindekileri etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyeli,
TERS MEYİL: Sürütme yönünün aşağıdan yukarıya olduğu durum,
TOMRUK: Kalite özelliklerini içeren ve orta çapı en az 19 cm, boyu en az 1,50 m olan yuvarlak odun,
YUVARLAK GÖVDE ODUNU: Ağaç devrildikten sonra, gövde boyunca bütün dal, ur ve şişkinliklerden temizlenmesi sonrası elde edilen silindirik yapı,
YÜK HAYVANI: Sürütmede kullanılan hayvanlar (manda, öküz, katır, at, eşek vb.),
YÜKLEME: Emvalin nakil vasıtasına yüklenmesi.
EK3: Meslekte Yatay ve Dikey İlerleme Yolları
Orman Üretim İşçisi (Seviye 3) mesleğinde belge sahibi olanlar ilgili mesleklerin yeterliliklerinde yer alan ek bilgi ve becerileri tamamlayarak diğer ilgili mesleklere geçiş yapabilirler.
EK 4(*): Değerlendirici Ölçütleri
Mesleğin ölçme-değerlendirme uygulamalarında görev alacak değerlendiriciler aşağıdaki koşullardan asgari birini karşılamalıdırlar.
- Orman mühendisi/ orman endüstri mühendisi olup orman işletmelerinde en az 3 yıl deneyim sahibi olmak,
- Orman teknikeri olarak işletmecilikte 5 yıl çalışmış olmak,
- Orman işletmeciliğinde en az 10 yıl orman muhafaza memuru olarak çalışmış olmak,
- Orman fakültelerinde “ormancılık iş bilgisi” ve/veya “orman yolları ve transport” derslerini vermiş öğretim üyesi veya görevlisi olmak,
- Orman işletmeciliği faaliyetleri ile ilgili ruhsat belgesine sahip ve 5 yıl deneyimli serbest orman mühendisi olmak,
- Seçilen alternatife yönelik işlerde, en az fiili 10 yıl deneyimi olmak.
Yukarıdaki özelliklere sahip olan ve ölçme ve değerlendirme sürecinde görev alacak değerlendiricilere; ilgili alanda yetkilendirilmiş kuruluşlar tarafından mesleki yeterlilik sistemi, kişinin görev alacağı ulusal yeterlilik(ler), ilgili ulusal meslek standart(lar)ı, ölçme-değerlendirme ve ölçme-değerlendirmede kalite güvencesi konularında eğitim sağlanmalıdır.
EK 5(*): Resmi Görüşe Gönderilmesi Öncesinde Yeterlilik Taslağına Katkıda Bulunan Kurum/Kuruluşlar
Salim BEŞEVLİ, Yenice Güney Kooperatifi Başkanı, Zonguldak
Egemen ÇAKIR, Uzman, OR-KOOP, Ankara
Şenol ÇAKMAKLI, Yenice İşletme Müdür Yardımcısı, Orman Bölge Müdürlüğü, Zonguldak
Selami CİLAN, Üretim Şube Müdürü, Orman Genel Müdürlüğü, Ankara
Ali Baba EĞRİTAG, Müfettiş, OR-KOOP, Ankara
- Osman ENGÜR, Öğretim Üyesi, İstanbul Üniversitesi Orman Fakültesi, İstanbul
Hasan Arslan ERDÖL, Aladağ İşletme Şefi, Orman İşletme Müdürlüğü, Bolu
Erdem KAPLAN, Genel Müdür, OR-KOOP, Ankara
Temel NATIR, İşletme Müdür Yardımcısı, Orman Bölge Müdürlüğü, Zonguldak
Nazif ÖZTÜRK, İşletme ve Pazarlama Şube Müdürü, Orman İşletme Müdürlüğü, Bolu
Metin ÜNLÜ, Şube Müdürü, Orman Genel Müdürlüğü İşletme ve Pazarlama Dairesi, Ankara
EK 6(*): Yeterlilik Taslağının Görüşe Gönderildiği Kurum ve Kuruluşlar
……
EK 7(*): Yeterlilik Taslağına ilişkin Kurum ve Kuruluşlardan Gelen Görüşler ve Gelen Görüşlerin Değerlendirilmesine ilişkin Form
Ulusal Yeterlilik ve Seviyesi: | Orman Üretim İşçisi (Seviye 3) | ||||
Son Görüş Verme Tarihi: | …. | ||||
Görüş Bildiren Kuruluş/Kişi/Unvanı: | …….. | ||||
E-posta: | – | ||||
Telefon: | – | ||||
Faks: | – | ||||
Bu form ulusal yeterlilik hazırlama sürecinde şeffaflığı ve katılımcılığı artırmak, aynı zamanda objektif ve ulusal platformda kabul gören meslek standartları oluşturabilmek amacıyla ilgili tarafların taslak mesleki yeterlilik üzerindeki görüşlerinin alınması ve değerlendirilmesi için kullanılmaktadır. Form çoğaltılarak sürece katkı sağlayacağına inanılan gerçek ve tüzel kişilere gönderilerek görüş alınabilir.
Lütfen formu doldurulduktan sonra ; info@orkoop.org.tr veya genelmudur@orkoop.org.tr adresine gönderiniz. Görüş ve katkılarınız için teşekkür ederiz. |
|||||
No | Standart üzerindeki yer (bölüm, satır no, sayfa no) | Görüş ve Öneriler | Bu iki sütun Standart/yeterlilik Hazırlayan Kuruluş tarafından doldurulacaktır | ||
Değerlendirme | Yeterlilik üzerinde yapılan düzeltme | ||||
1 | |||||
2 | |||||
3 | |||||
4 | |||||
5 | |||||
6 | |||||
7 | |||||
8 | |||||
9 | |||||
EK 8(*): Yeterliliğin Kazanılmasında Uygulanacak Ölçütlerin Belirlenmesi Amacıyla Gerçekleştirilen Pilot Çalışmaya Yönelik Bilgiler
[ORMAN ÜRETİM İŞÇİSİ] SEVİYE [3] | |||||||
Katılımcı | Yeterlilik
Birimi |
Bilgi (Teorik) Sınavı
(Min. 60 puan) |
Performans Sınavı
(Min. 80 puan) |
||||
Soru Sayısı | Doğru Cevap Sayısı | Puan
(%) |
Sonuç (G/K) | Puan | Sonuç
(G/K) |
||
EK 9(*): Yeterlilik Sınavına Giriş Şartları ve Belge Geçerlilik Süresine İlişkin Açıklamalar.
–
[1] Ağaç Kesme ve Boylama Operatörü (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı
[2] Sürütme ve Yükleme İşçisi (Seviye 3) Ulusal Meslek Standardı