Yeni yatırım teşvik sistemi, ülkenin stratejik sektörleri için önem arz eden ara mallara olan ithalat bağımlılığını azaltma potansiyeli taşıyan yatırımları teşvik etmek amacıyla özel olarak tasarlanmıştır.
Cari açığın kapatılması, en az gelişmiş bölgelere sağlanan yatırım desteklerinin genişletilmesi, destek unsuru miktarlarının artırılması, kümelenme faaliyetlerinin teşvik edilmesi, teknoloji dönüşümü sağlayacak yatırımların desteklenmesi yeni yatırım teşvik sisteminin temel amaçları arasında yer almaktadır.
1 Ocak 2012 tarihi itibarıyla geçerli olan yeni yatırım teşvik sistemi dört ayrı rejimden oluşmaktadır. Yerli ve yabancı yatırımcılar, aşağıdaki teşviklerden eşit oranda faydalanabilmektedir:
1- Genel Yatırım Teşvik Uygulamaları
2- Bölgesel Yatırım Teşvik Uygulamaları
3- Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Uygulamaları
4- Stratejik Yatırım Teşvik Uygulamaları
Destek Unsurları | Genel Yatırım Teşvik Uygulamaları | Bölgesel Yatırım Teşvik Uygulamaları | Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Uygulamaları | Stratejik Yatırım Teşvik Uygulamaları |
KDV İstisnası | + | + | + | + |
Gümrük Vergisi Muafiyeti | + | + | + | + |
Vergi İndirimi | + | + | + | |
Sosyal Sigortalar
Prim Desteği (İşveren Payı) |
+ | + | + | |
Gelir Vergisi Stopajı | + |
İndirimi* | |||
Sosyal Sigortalar
Prim Desteği (Çalışan Payı)* |
+ | + | + |
Faiz Oranı Desteği ** | + | + | |
Arazi Tahsisi | + | + | + |
KDV İadesi*** | + |
* Yatırımın Bölge 6’da gerçekleştirilmesi halinde sağlanır.
**Yatırımın Bölgesel Yatırım Teşvik Uygulamaları kapsamında Bölge 3, 4, 5 veya 6’da gerçekleştirilmesi halinde sağlanır.
***Asgari sabit yatırım tutarı 500 milyon TL olan stratejik yatırımların inşaat harcamaları için sağlanır.
Bölge 1 | Bölge 2 | Bölge 3 | Bölge 4 | Bölge 5 | Bölge 6 |
Ankara | Adana | Balıkesir | Afyonkarahisar | Adıyaman | Ağrı |
Antalya | Aydın | Bilecik | Amasya | Aksaray | Ardahan |
Bursa | Bolu | Burdur | Artvin | Bayburt | Batman |
Eskişehir | Çanakkale
(Bozcaada & Gökçeada hariç) |
Gaziantep | Bartın | Çankırı | Bingöl |
İstanbul | Denizli | Karabük | Çorum | Erzurum | Bitlis |
İzmir | Edirne | Karaman | Düzce | Giresun | Diyarbakır |
Kocaeli | Isparta | Manisa | Elazığ | Gümüşhane | Hakkari |
Muğla | Kayseri | Mersin | Erzincan | Kahramanmaraş | Iğdır |
Kırklareli | Samsun | Hatay | Kilis | Kars | |
Konya | Trabzon | Kastamonu | Niğde | Mardin | |
Sakarya | Uşak | Kırıkkale | Ordu | Muş | |
Tekirdağ | Zonguldak | Kırşehir | Osmaniye | Siirt | |
Yalova | Kütahya | Sinop | Şanlıurfa | ||
Malatya | Tokat | Şırnak | |||
Nevşehir | Tunceli | Van | |||
Rize | Yozgat | Bozcaada & Gökçeada | |||
Sivas |
1- Genel Yatırım Teşvik Uygulamaları
Yatırımın yapılacağı bölge ayrımı yapılmaksızın, belirlenen kapasite şartları ve asgari sabit yatırım tutarını karşılayan tüm projeler Genel Yatırım Teşvik Uygulamaları çerçevesinde desteklenmektedir.
Yatırım teşvik sistemi kapsamında yer almayan yatırım konuları bu rejimden yararlanamamaktadır.
Bölge 1 ve 2 için belirlenen asgari sabit yatırım tutarı 1 milyon TL; Bölge 3, 4, 5 ve 6 için ise 500.000 TL’dir.
Temel yatırım teşvik türleri:
1) Gümrük vergisi muafiyeti:
Yatırım teşvik belgesi kapsamında yurt dışından ithal edilen makine ve teçhizat için gümrük vergisi muafiyeti.
2) KDV muafiyeti:
Yatırım teşvik belgesi kapsamında yurt dışından ya da iç piyasadan tedarik edilen makine ve teçhizat için KDV muafiyeti.
2- Bölgesel Yatırım Teşvik Uygulamaları
Her bölgede desteklenecek sektörler, bölgenin potansiyeli ve yerel ekonomik ölçek büyüklükleri doğrultusunda belirlenirken, sağlanacak desteklerin yoğunluğu bölgelerin gelişmişlik düzeyine bağlı olarak değişiklik göstermektedir.
Asgari sabit yatırım tutarı her sektör ve bölge için ayrı ayrı belirlenmektedir; en düşük tutar Bölge 1 ve 2 için 1 milyon TL iken, bu tutar diğer bölgelerde 500.000 TL’dir.
Bölgesel Yatırım Teşvik Uygulamaları çerçevesinde verilen desteklerin oran ve süreleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Bölgesel Yatırım Teşvik Uygulamaları | |||||
Teşvik Unsurları | Bölge | ||||
I | II | III | IV | V | VI |
KDV İstisnası | VAR | ||||
Gümrük Vergisi Muafiyeti | VAR |
Vergi İndirimi | Vergi İndirim Oranı (%) | 30 | 40 | 50 | 60 | 70 | 90 | |
İndirimli Vergi Oranı (%) | 14 | 12 | 10 | 8 | 6 | 2 | ||
Yatırıma Katkı Oranı (%) | OSB dışı* | 10 | 15 | 20 | 25 | 30 | 35 | |
OSB içi* | 15 | 20 | 25 | 30 | 35 | 40 | ||
Sosyal Sigortalar
Prim Desteği (İşveren Payı) |
Destek Süresi | OSB dışı* | – | – | 3 yıl | 5 yıl | 6 yıl | 7 yıl |
OSB içi* | – | 3 yıl | 5 yıl | 6 yıl | 7 yıl | 9 yıl | ||
Destek Üst Sınırı (%) | OSB dışı* | 10 | 15 | 20 | 25 | 35 | Sınır yok | |
OSB içi* | 15 | 20 | 25 | 35 | Sınır yok | Sınır yok | ||
Arazi Tahsisi | VAR | |||||||
Faiz Oranı Desteği | Yerli Krediler (puan) | YOK | YOK | 3 puan | 4 puan | 5 puan | 7 puan | |
Dövize Endeksli Krediler (puan) | 1 puan | 1 puan | 2 puan | 2 puan | ||||
Sosyal Sigortalar
Prim Desteği (Çalışan Payı) |
YOK | YOK | YOK | YOK | YOK | 10 yıl | ||
Gelir Vergisi Stopajı İndirimi | YOK | YOK | YOK | YOK | YOK | 10 yıl |
*OSB: Organize Sanayi Bölgeleri Bölgesel Yatırım Teşvik Uygulamaları Kapsamında Yatırım / İşletme Dönemlerinde Uygulanabilir Yatırıma Katkı Oranı | ||
Bölge | Yatırım Dönemi | İşletme Dönemi |
I | % 0 | % 100 |
II | % 10 | % 90 |
III | % 20 | % 80 |
IV | % 30 | % 70 |
V | % 50 | % 50 |
VI | % 80 | % 20 |
Yeni yatırım teşvik sistemi bazı yatırım alanlarını “öncelikli” olarak tanımlamakta ve bunlara yatırımın bölgesine bakılmaksızın Bölgesel Yatırım Teşvik Uygulamaları kapsamında Bölge 5’e verilen bölgesel destekleri sunmaktadır. Öncelikli yatırımlarda sabit yatırım tutarının 1 milyar TL ve üzerinde olması durumunda vergi indirim desteği Bölge 5’te geçerli olan yatırıma katkı oranına 10 puan ilave edilerek uygulanacaktır. Öncelikli yatırımların Bölge 6’da yapılması halinde, bu bölgeye yönelik mevcut bölgesel teşvikler uygulanacaktır.
Yer aldığı bölgeye bakılmaksızın Bölge 5 unsurlarıyla desteklenecek özel öneme sahip yatırım konuları şunlardır:
Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri’nde veya termal turizm konusunda bölgesel desteklerden yararlanabilecek nitelikteki turizm konaklama yatırımları
Maden çıkarma ve/veya işleme yatırımları
Demir yolu ve deniz yolu ile yük veya yolcu taşımacılığına yönelik yatırımlar
Asgari sabit yatırım tutarı 20 milyon TL olan belirli ilaç, savunma ve havacılık sanayi yatırımları
Otomotiv, uzay veya savunma sanayisine yönelik test merkezleri, rüzgâr tüneli ve benzer nitelikli yatırımlar
Özel sektör tarafından gerçekleştirilecek olan kreş ve gündüz bakımevleri ile okul öncesi eğitim, ilkokul, ortaokul ve lise eğitim yatırımları
Asgari 50.000 m2 kapalı alana sahip uluslararası fuar yatırımları (konaklama ve alışveriş merkezi üniteleri hariç).
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TÜBİTAK ve KOSGEB tarafından desteklenen Ar-Ge projeleri neticesinde geliştirilen ürünlerin veya parçaların üretimine yönelik yatırımlar
Motorlu kara taşıtları ana sanayinde gerçekleştirilecek asgari 300 milyon TL tutarındaki yatırımlar ve asgari 75 milyon TL tutarındaki motor yatırımları ile asgari 20 milyon TL tutarındaki motor aksamları, aktarma organları/aksamları ve otomotiv elektroniğine yönelik yatırımlar
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı tarafından düzenlenen geçerli bir maden işletme ruhsatı ve izni kapsamında 3213 sayılı Maden Kanununun 2. maddesinin 4-b grubunda yer alan madenlerin girdi olarak kullanıldığı elektrik üretimi yatırımları
Yıllık asgari 500 TEP (ton eşdeğeri petrol) enerji tüketimi olan mevcut imalat sanayi tesislerinde gerçekleştirilecek, birim ürün başına en az % 20 oranında enerji tasarrufu sağlayan ve yatırım geri dönüş süresi azami 5 yıl olan enerji verimliliğine yönelik yatırımlar
Atık ısı kaynaklı olarak, bir tesisteki atık ısıdan geri kazanım yolu ile elektrik üretimine yönelik yatırımlar (doğal gaza dayalı elektrik üretim tesisleri hariç)
Asgari 50 milyon TL tutarındaki, sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG) yatırımları ve yeraltı doğal gaz depolama yatırımları
Karbon elyaf üretimine veya karbon elyaf üretimi ile birlikte olmak kaydıyla karbon elyaftan mamul kompozit malzeme üretimine yönelik yatırımlar
3- Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Uygulamaları
Potansiyel olarak Türkiye’nin teknolojisi, Ar-Ge kapasitesi ve rekabetçiliğini artıracak 12 yatırım konusu, Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Uygulamaları çerçevesinde desteklenmektedir. Büyük Ölçekli Yatırımlar | ||
Yatırımın Konusu | Asgari Sabit Yatırım Tutarı
(milyon TL) |
|
1 | Rafine edilmiş petrol ürünleri imalatı | 1000 |
2 | Kimyasal madde ve ürünlerin imalatı | 200 |
3 | Liman ve liman hizmetleri | 200 |
4 | a) Motorlu kara taşıtları ana sanayi
b) Motorlu kara taşıtları yan sanayi |
200
50 |
5 | Demir yolu ve tramvay lokomotifleri ve/veya vagon imalatı | 50 |
6 | Transit boru hattıyla taşımacılık hizmetleri | |
7 | Elektronik sanayi | |
8 | Tıbbi alet, hassas ve optik aletler imalatı | |
9 | İlaç üretimi | |
10 | Hava ve uzay taşıtları ve/veya parçaları imalatı | |
11 | Makine (elektrikli makine ve cihazlar dâhil) imalatı | |
12 | Madencilik (metal üretimi dâhil) |
Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Uygulamaları çerçevesinde verilen desteklerin oran ve süreleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Uygulamaları | |||||||
Teşvik Unsurları | Bölge | ||||||
I | II | III | IV | V | VI | ||
KDV İstisnası | VAR | ||||||
Gümrük Vergisi Muafiyeti | VAR | ||||||
Vergi İndirimi | Vergi İndirim Oranı (%) | 30 | 40 | 50 | 60 | 70 | 90 |
İndirimli Vergi Oranı (%) | 14 | 12 | 10 | 8 | 6 | 2 |
Yatırıma Katkı Oranı (%) | OSB dışı* | 20 | 25 | 30 | 35 | 40 | 45 | |
OSB içi* | 25 | 30 | 35 | 40 | 45 | 50 | ||
Sosyal Sigortalar
Prim Desteği (İşveren Payı) |
Destek Süresi | OSB dışı* | – | – | 3 yıl | 5 yıl | 6 yıl | 7 yıl |
OSB içi* | – | 3 yıl | 5 yıl | 6 yıl | 7 yıl | 9 yıl | ||
Destek Üst Sınırı (%) | OSB dışı* | 3 | 5 | 8 | 10 | 11 | Sınır yok | |
OSB içi* | 5 | 8 | 10 | 11 | Sınır yok | Sınır yok | ||
Arazi Tahsisi | VAR | |||||||
Sosyal Sigortalar
Prim Desteği (Çalışan Payı) |
YOK | YOK | YOK | YOK | YOK | 10 yıl | ||
Gelir Vergisi Stopajı İndirimi | YOK | YOK | YOK | YOK | YOK | 10 yıl |
*OSB: Organize Sanayi Bölgeleri Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Uygulamaları Kapsamında Yatırım / İşletme Dönemlerinde Uygulanabilir Yatırıma Katkı Oranı | ||
Bölge | Yatırım Dönemi | İşletme Dönemi |
I | % 0 | % 100 |
II | % 10 | % 90 |
III | % 20 | % 80 |
IV | % 30 | % 70 |
V | % 50 | % 50 |
VI | % 80 | % 20 |
Aşağıdaki yatırım kategorileri, Bölgesel ve Büyük Ölçekli Yatırım Teşvik Uygulamaları kapsamında, vergi indirimi ve sosyal sigortalar prim desteği (işveren payı) açısından bir alt bölgeye sağlanan desteklerden faydalanabilmektedir.
Organize Sanayi Bölgeleri’nde (OSB) yapılacak yatırımlar
Aynı sektörde faaliyet gösteren en az beş şirketin iş birliğine dayalı entegrasyon yatırımları
Örnek: Bir OSB içinde Bölge 3 düzeyinde bir yatırım, Bölge 4 düzeyinde vergi indiriminden yararlanabilir. Benzer şekilde, Bölge 6 düzeyinde bir yatırım, % 5 seviyesinde ilave bir yatırıma katkı oranından faydalanabilir.
4- Stratejik Yatırım Teşvik Uygulamaları Aşağıdaki kriterlere uyan yatırımlar Stratejik Yatırım Teşvik Uygulamaları kapsamında desteklenmektedir:
Yatırımla imal edilecek ürüne yönelik yerel üretim kapasitesi ürünün ithalatından az olmalıdır.
Yatırımın asgari sabit yatırım tutarı 50 milyon TL olmalıdır.
Yatırım asgari % 40 katma değer yaratmalıdır (rafineri ve petrokimya yatırımlarında bu şart aranmamaktadır).
Üretilecek ürünle ilgili toplam ithalat değeri son 1 yıl itibarıyla en az 50 milyon ABD olmalıdır (yurt içi üretimi olmayan mallarda bu şart aranmamaktadır).
Stratejik Yatırım Teşvik Uygulamaları çerçevesinde verilen desteklerin oran ve süreleri aşağıdaki tabloda gösterilmiştir. Stratejik Yatırım Teşvik Uygulamaları | |||||
Teşvik Unsurları | Bölge | ||||
I | II | III | IV | V | VI |
KDV İstisnası | VAR | ||||
Gümrük Vergisi Muafiyeti | VAR | ||||
Vergi İndirimi | Vergi İndirim Oranı (%) | 90 | |||
İndirimli Vergi Oranı (% | 2 |
Yatırıma Katkı Oranı (%) | 50 | ||
Sosyal Sigortalar
Prim Desteği (İşveren Payı) |
Destek Süresi | 7 yıl
(Bölge 6 için 10 yıl) |
|
Destek Üst Sınırı (%) | 15 (Bölge 6 için sınır bulunmamaktadır) | ||
Arazi Tahsisi | VAR | ||
Faiz Oranı Desteği | Yerli Krediler (puan) | 5 | 5 |
Dövize Endeksli Krediler (puan) | 2 | 2 | |
Maksimum Destek Tutarı (*) | 50 milyon TL | 50 milyon TL | |
Sosyal Sigortalar
Prim Desteği (Çalışan Payı) |
10 yıl (sadece Bölge 6’da gerçekleştirilecek yatırımlar için) | ||
Gelir Vergisi Stopajı İndirimi | 10 yıl (sadece Bölge 6’da gerçekleştirilecek yatırımlar için) | ||
KDV İadesi | VAR (500 milyon TL’nin üzerindeki stratejik yatırımların inşaat harcamaları için) |
*Yatırım tutarının % 5’i aşmamak kaydıyla Stratejik Yatırım Teşvik Uygulamaları Kapsamında Yatırım / İşletme Dönemlerinde Uygulanabilir Yatırıma Katkı Oranı | ||
Bölge | Yatırım Dönemi | İşletme Dönemi |
I, II, III, IV, V | % 50 | % 50 |
VI | % 80 | % 20 |
Destek Unsurları
KDV İstisnası:
Yatırım teşvik belgesi kapsamında yurt içinden ve yurt dışından temin edilecek makine ve teçhizat için KDV ödenmemektedir.
Gümrük Vergisi Muafiyeti:
Yatırım teşvik belgesi kapsamında yurt dışından temin edilecek makine ve teçhizat için gümrük vergisi ödenmemektedir.
Vergi İndirimi:
Gelir ve kurumlar vergisi; toplam indirimli vergi tutarı, yatırıma katkı oranına ulaşıncaya kadar indirim oranları üzerinden hesaplanmaktadır. Yatırıma katkı oranı, toplam sabit yatırım tutarının vergi indirimine tabi oranını ifade eder.
Sosyal Sigortalar Prim Desteği (İşçi Payı):
Yatırımla sağlanan ilave istihdam için yasal asgari ücret tutarı üzerinden hesaplanan sosyal sigorta primi işçi payı devlet tarafından karşılanmaktadır. Bu unsur sadece yatırım teşvik belgesi kapsamında Bölge 6’da yapılacak yatırımlar için uygulanmaktadır. Sosyal Sigortalar Prim Desteği için herhangi bir üst sınır bulunmamaktadır ve 10 yıl süreyle geçerlidir.
Sosyal Sigortalar Prim Desteği (İşveren Payı):
Yatırımla sağlanan ilave istihdam için yasal asgari ücret tutarı üzerinden hesaplanan sosyal sigorta primi işveren payı devlet tarafından karşılanmaktadır.
Gelir Vergisi Stopajı İndirimi:
Yatırım teşvik belgesi kapsamında yatırımla sağlanan ilave istihdam için belirlenen gelir vergisi stopaja tabi olmamaktadır. Bu unsur sadece yatırım teşvik belgesi kapsamında Bölge 6’da yapılacak yatırımlar için uygulanmaktadır. Gelir Vergisi Stopajı İndirimi için herhangi bir üst sınır bulunmamaktadır ve 10 yıl süreyle geçerlidir.
Faiz Oranı Desteği:
Faiz oranı desteği, yatırım teşvik belgesi kapsamında kullanılan en az bir yıl vadeli yatırım kredileri için sağlanan bir finansman desteğidir. Yatırım teşvik belgesinde kayıtlı sabit yatırım tutarının % 70’ine kadar kullanılan krediye ilişkin ödenecek faizin/kâr payının belli bir kısmı devlet tarafından karşılanmaktadır.
Arazi Tahsisi:
Yatırım teşvik belgesi düzenlenmiş yatırımlar için Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslar çerçevesinde arazi bulunabilirliğine bağlı olarak yatırım arazisi tahsis edilmektedir.
KDV İadesi:
Asgari sabit yatırım tutarı 500 milyon TL’nin üzerindeki stratejik yatırımlar kapsamında gerçekleştirilen bina-inşaat harcamaları için tahsil edilen KDV iade edilmektedir.
Araştırma ve geliştirme destekleri
1) Ar-Ge Kanunu
Türkiye’deki Ar-Ge Kanunu, bir Ar-Ge merkezinde en az 30 personel istihdam edilmesi koşuluyla Türkiye’deki Ar-Ge yatırım projelerine özel teşvikler sağlamaktadır. Yeni kanun çerçevesinde 2024 yılına kadar yararlanılabilecek olan teşvikler aşağıdaki gibidir:
Araştırmacı sayısının 500’ün üzerinde olması durumunda Ar-Ge harcamalarının % 100’ü şirketin vergi matrahından düşülecek; bu indirime ek olarak, söz konusu faaliyet yılında bir önceki yıla kıyasla Ar-Ge harcamalarında görülen artışın % 50’si de şirketin vergi matrahından düşülecektir.
İşçiler için gelir stopaj muafiyeti (Bu madde 31.12.2023 tarihine kadar geçerli olacaktır.)
Sosyal güvenlik primlerinde, işveren payına 5 yıl süre ile % 50 muafiyet
Düzenlenecek evraklarda damga vergisi muafiyeti
Yeni bilim adamları için 100.000 TL’ye varan teknolojik girişim sermayesi
Kamu kurumları ve uluslararası organizasyonlar tarafından sağlanan bazı fonların vergi matrahından düşülmesi
2) Teknoloji Geliştirme Bölgelerine yönelik destekler
Teknoloji Geliştirme Bölgelerine sağlanan avantajlar aşağıdaki gibidir:
Yazılım geliştirme ve Ar-Ge faaliyetlerinden elde edilen kârlar 31.12.2023 tarihine kadar gelir ve kurumlar vergisinden muaftır.
TGB içinde üretilen uygulama yazılımlarının satışı 31.12.2023 tarihine kadar KDV’den muaftır. Bunlara sistem yönetimi, veri yönetimi, iş uygulamaları, farklı iş sektörleri, internet, mobil telefonlar ve askeri komuta kontrol sistemlerinde kullanılan yazılımlar dâhildir.
TGB’lerde istihdam edilen Ar-Ge ve destek personeline ödenecek maaşlar 31.12.2023 tarihine kadar her türlü vergiden muaftır. Muafiyet kapsamındaki destek personeli sayısı Ar-Ge personeli sayısının % 10’unu aşamaz.
İşletmeler, bölgede başlatıp sonuçlandırdıkları Ar-Ge projeleri sonucu elde ettikleri teknolojik ürünün üretilmesi için gerekli yatırımı, yönetici şirketin uygun bulması ve Bakanlığın izin vermesi şartıyla bölge içerisinde yapabilirler.
31.12.2024 tarihine kadar beş yıl boyunca SGK primi işveren payının % 50’si devlet tarafından karşılanacaktır.
3) TÜBİTAK (Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu) ve TTGV (Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı), Ar-Ge projeleri için Ar-Ge masraflarını karşılamakta ve/veya sermaye kredisi vermektedir.
TÜBİTAK teşvikleri kapsamına giren projeler şunlardır:
Kavram geliştirme
Teknolojik araştırma ve teknik fizibilite araştırması
Konseptin tasarıma dönüşmesi sürecinde laboratuvar araştırmaları
Proje ve çizim faaliyetleri
Prototip üretimi
Pilot tesis inşaatı
Test üretimi
Patent ve lisans araştırmaları
Ürün tasarımından kaynaklanan satış sonrası sorunlarla ilgili faaliyetler
KOBİ desteği
KOBİ’ler, 250’den az sayıda kişiyi istihdam eden ve yıllık net satış hasılatı veya mali bilançosundan herhangi biri 40 milyon Türk Lirasını aşmayan şirketler olarak tanımlanmaktadır.
KOBİ’lere sağlanan teşvikler aşağıda belirtilenleri kapsamaktadır:
1. Gümrük vergisi muafiyeti
2. Yurt dışından ya da iç piyasadan tedarik edilen makine ve teçhizat için KDV muafiyeti
3. Bütçeden kredi temini
4. Kredi garanti desteği
Hazine, KOBİ’lerin finansal ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla 10 milyar TL’lik bir kredi kapasitesi oluşturulması için 1 milyar TL değerinde bir fonu Kredi Garanti Fonu’na (KGF) aktarmıştır. Bu kapsamda, KOBİ başına toplam kefalet limiti 1.000.000 TL iken, KOBİ’ye ilişkin risk grubu kefalet limiti 1.500.000 TL’dir. KGF, bu kredilerin % 80’lik kısmını üstlenmektedir.
5) KOBİ’lere KOSGEB desteği (www.kosgeb.gov.tr)
Küçük ve Orta Ölçekli Sanayi Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB), KOBİ’leri güçlendirmek amacıyla finansman temini, kredi faiz, araştırma ve geliştirme (Ar-Ge), ortak tesisler, piyasa araştırması, yatırım alanları, pazarlama, ihracat, danışmanlık, tanıtım, tasarım, sınai mülkiyet hakları, belgelendirme ve eğitim gibi destek unsurları sağlayarak önemli katkılarda bulunmaktadır.
Sanayi Tezi (SANTEZ) programı
Üniversite iş birliğiyle gerçekleştirilecek yeni teknoloji adaptasyonu, süreç geliştirilmesi, kalite artırılması ve çevresel değişim projeleri için sağlanan doğrudan finansal destek aşağıdaki gibidir:
Proje bütçesinin maksimum % 85’i doğrudan hibe olarak desteklenebilir.
Proje süresi 2 yıldır, bu süre 6 ay uzatılabilir.
Personel, seyahat, sarf malzemesi, makine donanım, danışmanlık ve ilgili hizmet alımı, nakliye, sigorta ve gümrük giderleri desteklenmektedir.
Başvuru dosyası 4 ay içinde kabul edilebilir. Proje denetim komitesi bağımsız olarak çalışmaktadır.
Teknoloji geliştirme projelerine yönelik krediler
Türkiye Teknoloji Geliştirme Vakfı (TTGV); teknoloji geliştirme, yenilenebilir enerji üretimi, enerji verimliliğinin artırılması ve çevresel etkilerin azaltılması projeleri için uzun vadeli faizsiz krediler sunmaktadır.
Çevre projelerine yönelik destekler aşağıdaki gibidir:
Proje başına maksimum katkı oranı % 50’dir.
Proje başına maksimum bütçe 1 milyon ABD dolarıdır.
Geri ödeme süresi, bir yıllık ödemesiz dönem de dâhil olmak üzere projenin başlangıcı itibarıyla toplamda 4 yıldır.
Eğitim desteği
Türkiye İş Kurumu (İŞKUR), maksimum 6 ay süreyle mesleki eğitim projelerini destekleyebilmektedir.
İstihdam öncesi eğitim sürecinde kursiyerler ve İŞKUR’da kayıtlı işsiz adaylar için doğrudan maaş desteği (kısmi maaş = 25 TL/gün)
SGK primleri (iş kazaları ve mesleki hastalıklar) İŞKUR tarafından karşılanmaktadır.
Eğitmenin ücreti, elektrik ve su faturaları gibi program masrafları işverene kısmi olarak İŞKUR tarafından ödenmektedir. Toplam tutar, stajyer başı ücret üzerinden hesaplanır ve işverenin sağlanan hizmetleri İŞKUR’a fatura etmesi gerekmektedir.
İŞKUR söz konusu eğitim programında işvereni (şirketi) hukuki taraf olarak kabul etmektedir.
Program sonrasında eğitim gören belirli sayıda (oranda) kursiyerin istihdam edilmesi gerekmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı aşağıdakiler için iş birliği sunmaktadır:
İstenilen programa yönelik meslek okulları Bakanlık kararına istinaden açılabilir.
Mevcut bir meslek lisesinde talep edilen programların adaptasyonu, eğitim takımına yönelik genel masraflar Bakanlık tarafından desteklenebilmektedir.
İhracata yönelik devlet teşvikleri
Bu teşvik programının temel amacı ihracatı teşvik etmek ve uluslararası pazarlarda faaliyet gösteren şirketlerin rekabet gücünü artırmaktır. Bu özel paket temel olarak Ar-Ge faaliyetlerini, piyasa araştırmalarını, sergi ve uluslararası fuarlara katılımları, patent, ticari marka ve sanayi tasarım masraflarını kapsamaktadır.