Elektronik atıkların günümüzün en önemli sorunlarından biri olduğunu ifade eden Yamaç, teknolojinin hızla ilerlemesinin, günlük hayatı kolaylaştıran elektrikli ve elektronik alet ile cihazların kullanımını artırdığını, bu nedenle iş yeri ve evlerde hızla e-atıkların oluştuğunu bildirdi.
Türkiye’de kişi başına 6,5 kilogram elektronik atık çıktığını ifade eden Yamaç, “Dünyada her yıl yaklaşık 50 milyon ton elektronik atık oluşuyor. Türkiye’de ise her yıl 500 bin ton elektronik atık çıkıyor ve her yıl bu sayı yüzde 10 artıyor.” dedi. Ömrünü tamamlamış tüm elektrikli ve elektronik eşyaların toplanmasının çevre ile insan sağlığı açısından önemine dikkati çeken Yamaç, şu değerlendirmede bulundu:
“Eski ürünlerin kullanımı enerji sarfiyatını artırırken, atık halini almış elektrikli ve elektronik eşyaların düzgün şekilde geri dönüştürülmemesi kurşun, cıva, brom ve krom gibi zehirli materyallerin salınımına ve insan ve doğa sağlığına zarar vermesine sebep olur. Bunun önlenmesi için 9 ay önce İstanbul’da ‘Atıklar Ağaç Olsun’ projesini hayata geçirdik. Proje kapsamında İstanbul’da 9 ayda 95 ton elektronik atık toplandı.”
“4 bin ağaç dikeceğiz.”
Yamaç, daha çok elektronik atık toplayarak orman oluşturulması için projenin adını “Atıklar Orman Olsun” şeklinde revize ettiklerini aktararak, şöyle konuştu:
“Atıklar Orman Olsun projesiyle çevreye iki türlü destek veriyoruz. Birincisi atık elektrikli ve elektronik eşyaları toplayarak çevreye zarar vermesini önlüyoruz. İkincisi de bunları geri dönüşüme veriyoruz ve oradan elde ettiğimiz gelirle ağaç dikiyoruz. Böylece bu atıkların hem doğaya zarar vermelerinin önüne geçilmesi hem de bu atıkların ağaca dönüştürülmesi sağlanmış oluyor. Bu kapsamda kasımda Ankara’da başlatmayı planladığımız projeyle 150 ton atık elektrikli ve elektronik eşya toplamayı ve elde edilen gelirle 8 bin ağaç dikmeyi öngörüyoruz. Daha sonra projemizi Türkiye genelinde yaymayı düşünüyoruz. 1 milyon ağaç hedefiyle 81 ilde ormanlar oluşturmak istiyoruz.”
– “Elektronik atıklar çöp değil”
Ankara’da başlayacak projede Orman ve Su İşleri Bakanlığı Ankara Bölge Müdürlüğü, Ankara Barolar Birliği, Ankara Maltepe Lions Kulübü, Bakırköy Lions Kulübü ve Ekovar Çevre Grup Geri Dönüşüm Atık Depolama firmasıyla birlikte çalışacakların dile getiren Yamaç, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Milli Eğitim Bakanlığının da projeye destek verdiğini anlattı.
Yamaç vatandaşlara, “Atık elektronik eşyalar çöpe atılacak maddeler değildir, bunların değerlendirilmesi lazım. Kesinlikle hurdacılara verilmemeli, toprağa atılmamalı. Evinde bu tür atıkları olanlar geri dönüşüm noktaları ve belediyelerle iletişime geçmeli.” uyarısında bulundu.
Projenin Ankara koordinatörlüğünü üstlenen ELDAY Yerel Yönetimler Yöneticisi İlkim Yiğit de projeyi kasımda düzenleyecekleri lansmanın ardından başlatacaklarını söyledi.
Proje sonunda Ankara Orman Bölge Müdürlüğünün göstereceği bir alanda projeye ait hatıra ormanı yapılacağını dile getiren Yiğit, atık elektrikli ve elektronik eşyalar konusunda ülke genelinde bir seferberlik ilan edilmesi gerektiğini kaydetti.
– Proje kapsamında hangi atıklar toplanacak
Projeye, ev veya işyerinde elektronik atık bulunan duyarlı tüm kişi ve kurumlar katılabilecek.
Bu kapsamda, “Bilgi işlem atıkları (bilgisayar kasası, monitör/tv, yazıcı, faks, fotokopi, laptop, telefon, santral, server, modem, switch, kamera, adaptör) küçük ev aletleri ve beyaz eşyalar (buzdolabı, fırın, klima, vantilatör, ısıtıcı, ocak, ütü gibi) akümülatör atıkları (araç ve ups aküleri), kablo atıkları (elektrik kabloları, network kabloları), metal atıkları (demir, bakır, alüminyum, çelik, talaş gibi), üretim ile fire atıkları (motor, elektrik panosu, elektronik parçalar gibi), toner ve kartuş atıkları ile bunların dışında elektrikle çalışan tüm kullanım dışı kalan cihazlar” ilgililere teslim edilebilecek.
– Atıklar nasıl toplanacak?
Projeye destek vermek isteyenler, “www.atiklarormanolsun.com” adresinden, çağrı merkezi ile iletişim formu aracılığıyla e-atık miktarını ve iletişim bilgilerini iletebilecek. Destekçilerin e-atıkları atık taşıma araç ve personeliyle bulundukları yerden teslim alınarak, geri dönüşüm tesisine ulaştırılacak ve geri dönüştürülecek.