1817’de icat edilen bu araçların zincirleri yoktu. İnsanlar gövdeleri ahşaptan yapılan ve bisikletin atası olan araçlarda sadece yürüyor ve koşuyordu. 2017’de ise bazı firmalar bizi geçmişe götürüyor, bisikletlerinin bir kısmını veya tamamını ahşaptan üretiyor.
Bu kararlarında etkili olan faktörler ise zanaat ve tasarım sevgisi ile doğal malzemeler kullanma hassasiyeti.
Ahşaptan üretilen özel tasarım bisikletler daha pahalı. Ancak onlar için yüksek fiyatlar ödemeye hazır müşterilerin sayısı hiç de az değil. Connor Wood Bicycles şirketinin kurucusu Chris Connor, “İnsanlar eşsiz ve farklı ürünlere sahip olmaktan hoşlanıyorlar” diyor. 48 yaşındaki Amerikalı iş adamı Connor, şirketini 2012’de kurmuş. Şirketin ürettiği bisikletlerin gövdesi ahşap; dişli ve jant gibi bölümleri ise çelik, karbon ve kauçuktan yapılıyor.
Bu özel tasarım bisikletlerin fiyatları 3 bin 500 ila 11 bin dolar arasında değişiyor.
Chris Connor, satışlarının yavaş yavaş arttığını söylüyor. Bugünlere kolay gelinmediğini, çünkü başta ahşap bisikletlerin dayanıklılıkları hakkında şüpheler olduğunu ekliyor.
Bikes şirketinin ürettiği bir ahşap bisiklet Chris Connor, balta ve kürek gibi araçların saplarında, gemi yapımında ve hatta hafif uçaklarda da ahşap kullanıldığını ekleyerek, ahşabın çok dayanıklı olduğunu vurguluyor.
Ahşap, titreşimin olumsuz etkilerini de en aza indiriyor. Bu nedenle ahşap bisikletler, engebeli yollarda daha konforlu bir sürüş deneyimi yaşatıyor. Kısa bir süre önce yayımlanan “The Wooden Bicycle: Around the World” (Dünya çapındaki ahşap bisikletler) adlı kitapta, dünyada ahşap bisiklet üreten 111 şirketle ilgili çeşitli bilgiler yer alıyor. Bu şirketlerden biri de İngiltere merkezli Splinterbike. Splinterbike’ın ürettiği tüm bisikletler, zincirleri de dahil olmak üzere, tamamen ahşap.
Woodster Bikes adlı firmanın kurucusu Gregor Cuzak ise başlangıçta ahşap bisikletleri çok da ilgi çekici bulmamış. Slovenyalı iş adamının fikrini değiştiren ise, kısa süre önce ahşap bir bisiklet tasarlayan doğramacı Iztok Mohoric ile tanışması olmuş.
Gregor Cuzak zamanla bu bisikletleri kullanmasının ardından aldığı olumlu tepkiler sonrası firmayı kurmaya karar vermiş. Cuzak, “İnsanlar ahşap bisiklete bindiğimde bana, sanki spor bir arabaya binmişim gibi bakıyordu” diyor.
Woodster Bikes da da ahşap bisikletler üretiyor, özel tasarıma önem veren müşterileri hedefliyor. Ürettiği bisikletlerin fiyatları 2 bin 500 ile 17 bin Euro arasında değişiyor.
63 yaşındaki Piet Brandjes ise Hollanda merkezli Bough Bikes şirketinin kurucularından. Piet Brandjes de ahşap bisikletlerin çok dikkat çekici olduklarını söylüyor.
Hollanda’da Novotel ve Rabobank gibi bazı şirketler, çalışanları ve misafirleri için bu bisikletlerden almış.
Amsterdam’daki Schiphol Havaalanı’nın parkında da bu bisikletlere binmek mümkün.
Piet Brandjes 3 yıldır parkta bulunan ahşap bisikletlerin hala çok iyi göründüklerini söylüyor ve ekliyor: “Sadece onları her mevsim cilalamanız gerekiyor.” Haberi hazırlarken konuştuğum herkes, ahşap bisikletlerin daha az güvenli oldukları şeklindeki algının kendilerini çok rahatsız ettiğini söyledi.
Chris Connor, doğru ahşabı kullandıklarını ve doğru yapım tekniklerinden faydalandıklarını, bu nedenle de çok dayanıklı bisikletler ürettiklerini belirtiyor.
Piet Brandjes de ürettiği tüm bisikletlerin tanınmış Alman kalite kontrol şirketi TUV Rheinland tarafından onaylandığını vurguluyor.
Ahşap bisikletlerin diğer bisikletlere göre bir dezavantajı ise daha ağır olmaları.
Yetkilileriyle konuştuğum üç şirketin ürettiği bisikletlerin ağırlıkları 9,9 ile 25 kilogram arasında değişiyor. Chris Connor, “Elbette ahşap bisikletler karbondan üretilenler kadar hafif olamaz” diyor ancak bir noktanın altını çiziyor: “Bu bisikletleri alanlar profesyonel yarışçılar değil.”
Çok mu pahalılar?
Ahşap bisikletlerle ilgili olarak dile getirilen bir diğer husus da pahalı olmaları.
Dünyada bu bisikletleri üreten şirketlerin başında muhtemelen ABD merkezli Renovo geliyor. Renovo’nun en ucuz ahşap bisikleti 3 bin 995 dolar.
Şirket yetkilileri BBC’ye, Renovo’nun kurulduğu 2007’den bu yana sadece 1000 ahşap bisiklet sattıklarını açıkladı.
Chris Connor’un bugüne dek sattığı ahşap bisiklet sayısı ise 65.
Gregor Cuzak’a göre ise eğer bir şirket 1000 euro’nun altında satabileceği bir ahşap bisiklet üretebilirse, satışlar artabilir. Sloven iş adamı da şirketinin kurduğu 2015’den bu yana sadece 10 ahşap bisiklet satabilmiş. Cuzak, ahşap bisiklet sektörünü, “Yavaş büyüyen bir sektör” olarak nitelendiriyor ve ekliyor: “Biz tohumları attık ve ağaçların büyümesini bekliyoruz. Ben sonunda büyüyeceklerine inanıyorum.”